Evvelki gün frekansını bilmediÄŸim bir radyo kanalına rastladım. Canlı yayında dinleyicilere baÄŸlanılıyor, dayılar anlatılıyordu. Dayılar günü imiÅŸ, ilk defa duydum. Klasik kutlama mesajları veriliyordu. Ä°hmal edilen büyüklerin hatırlanması için düzenlenen bu günleri belki de takip edemediÄŸim için kutlamıyorum. Gerçi bazıları bu günlerin özellikle unutturduÄŸunu söyleyip “onlar yılın her günü annem, babam, dayım” vs. der ise de bu defa bunların arkasına sığınmak istemedim. Konu çok önemli idi. Gönlümde ÅŸen bir bülbül olarak ÅŸakıyan dayıma yazmaya vesile olsundu kaç zamandır istiyordum. Çünkü böyle bir dayı baÅŸka ne gördüm ne duydum.
Biz tam yirmi bir yeÄŸeniz o ise tek. O hep Ankara’da idi ama her zaman benim kalbimde yaşıyor… Son yıllarda artık yaşım icabı mı nedir, saklamam gerekenleri açık ediyorum bazen; dayımı sevmem emredilen baÅŸkalarından daha çok seviyorum…
Bir bakardık Malatya’da dayım, çoÄŸu zaman bir iÅŸ icabı gelir günübirlik dönerdi. Zaten iÅŸi olmasa da uzun süre bir yerde nasıl dursun, hep delikanlı, hep enerjik, yarım saat bir tarafta uyur mesaiye devam eder. Gözümü açalı elinde kırmızı kâğıtla kaplı çikolatalı gofretle gelirdi yeÄŸenlerinin yanına, hiç unuttuÄŸunu hatırlamıyorum. Her daim o gofretler sizi hatırlatır bana dayı. Kökleri çok derinlerde olan sevgimin tohumlarından biri de onlar idi belki. Ä°çe dönük dünyamı sizde ÅŸekillendiriyordunuz. Lisanınız çok fasih, sözünüz öz. Biliyorum size fikir danıştığımda söz, dönüp dolaÅŸmayacak gücünü sizin dilinizde sunacak. Belki bir kelime, belki bir cümle, fakat aranan anlam içinde. MuÄŸlâklık yok, net olmanın önemini sizin diyaloglarınızda çok iyi anlıyorum. Bunu siz Kur’anın hadimliÄŸini yaparken de gözlemliyorum. Ayetlere bir çoban safiyetiyle yaklaşılarak akademisyenlerin yanlışları ayıklanıyor…
Bir defasında MüteÅŸabihler üzerine yorum yapan bir araÅŸtırmacının görüÅŸlerine, kafa karıştırmak günah diye çok kızmıştı. “Hadi” kelimesinin anlamını öÄŸrendiÄŸimde kafa karıştırmanın hakikaten günah olacağını daha iyi idrak etmiÅŸtim. Kur’an nazil olduÄŸu dönem çölde yol gösterenlere “hadi” denirmiÅŸ, onlarsız yola çıkılmazmış, “yehma” denen çok tehlikeli bölgelere hadiler dahi giremezmiÅŸ. Yön tayin etmeyi imkânsız kılan deÄŸiÅŸimler yaÅŸanırmış oralarda. KiÅŸilerin algısına göre farklı anlaşılabilecek meselelere iddialı yaklaşımlar da Ä°slam’ın öÄŸrenilmesine engel olur. Bilmem doÄŸru anlamış mıyım, eÄŸer yanlışım varsa zaten dayım ya telefonun ucunda veya yanımızda bir söz bir iÅŸaretle halleder, gördüÄŸünüz gibi sevgimin köklerinde ne tohumlar var.
Evet, yirmi bir yeÄŸen demiÅŸtim, beÅŸte kendi çocuÄŸu nasıl yetiÅŸirdi pek de bilemem ama mavi boncuk dağıtırdı tabi. Benim sevgim gibi sadece fıtri deÄŸil, metot üzere, bilinçli dağıtır sevgisini. Dayımın meÅŸhur birincileri vardır: Damatları, gelinleri; hiç kimse onlarla yarışamaz. Tek jüridir hem de çok cevvaldir, o an, o kiÅŸi, o anki olayla bilgece kararını verir. Mesela beni gördüÄŸünde birincisin Leyla der, BüÅŸra’yı gördüÄŸünde de ona dermiÅŸ meÄŸer. Besbelli ki o an göze yakın olanın sıcaklığını hissettiÄŸindendir diye hüsnü zan etmekteyim tabi… Böyle hikmetli iÅŸlerden sual edeceÄŸimden veya birinciliÄŸi kaybettiÄŸime üzüldüÄŸümden deÄŸil elbet. Maazallah biricik dayımız bizi kandıracak deÄŸil ya… Sade yeÄŸenler mi onların eÅŸlerini de zikredelim. Laf aramızda onların eÅŸlerine daha bir muhabbetli, daha mültefit. Bir deneyin isterseniz. Ä°nsanlık hali, bir ihtilafı söz konusu edin, aileye dâhil olan gelin veya damat her nasılsa fırçadan hali kalır. Neyse bu hususu detaylandırmayayım. Her halükarda dâhil olanlar zaten layık buna. On yıldır yakınında onu gözleyen bir yakını ayrıca da bunun sebeplerini açıklamıştı bana.
MüthiÅŸ bir özelliÄŸini daha dayılar gününde anmadan geçemeyeceÄŸim: Åžiir... Åžiiri anlamanın en pratik yolu, dayımın ÅŸiirden seçtiklerini okurken dinlemek olabilir. Bu konuda iddialıyım ÅŸair ne demiÅŸ, ÅŸiir ne imiÅŸ, sohbet nasıl ÅŸiir olurmuÅŸ, TRT deki programdan izlemenizi öneririm. Åžiir yazıyor mu bilmiyorum, sorduÄŸumu da hatırlamıyorum ama kalem ile yazmadıysa ÅŸayet, önce dedesi Sanih’in divanıyla, sonrasında onun Said oÄŸlunun nushuyla, hakikat ehli bir duruÅŸa sahiptir zaten. Åžairlerde olması muhtemel bir ÅŸaÅŸkınlığa yer olmadığındandır yazmayışı zannımca. Åžimdilerde tamamlamaya çalıştığını söylediÄŸi ömrü ise ÅŸiirlerin en güzellerindendir.
Bazıları ÅŸakıloz da derlermiÅŸ Malatya’da Hoca zadelere; dayım son temsilcisi olabilir mi? Nasıl olur bilemem: o girince yüzler güler, diller en güzel ÅŸarkıları terennüm ederdi. Ben küçükken, annem, abim derken nice aÄŸabeyler dökülür hala dilinden. Seri oluÅŸu, pratikliÄŸi gerginlikten uzak tutar muhitindekileri. Çözülmesi gereken bir problemle karşılaÅŸtığı zaman bakar; günah var mı içinde, yok. Öyleyse kolayına geleni yapardı. Bu formülü denemeyenlere tavsiye ederim, insana neÅŸe veriyor. KardeÅŸlerinin dediÄŸine göre bazen sinirlenirmiÅŸ, hem de esaslı, ben ÅŸahit olmadım. Aman kardeÅŸlerine kızmasın da... BaÅŸta anne yok, baba yok, el kapısı bir yandan, varları yokları bir aÄŸabey. Öyle bir aÄŸabey ki ışıltılı mavi gözlerinin meneviÅŸleriyle ÅŸefkatin resmini çizer, yüzü gülmese de gözbebekleriyle güler. Menfi hiçbir anlamı istese de yüklenemeyeceÄŸini düÅŸünürüm ben... KardeÅŸler, yeÄŸenler, torunlar daha kimler, Allah’tan dayıma emanetler...
Babası onun yanında olmasını, terzilik yapmasını istemiÅŸ. Hangi baba istemez böyle bir oÄŸlu yanında... OÄŸul çok sıkılmış ama. Åžu Hitler amma akılsız adammış, Yahudileri fırınlarda yakacağına terzi yapsaymış ya demiÅŸ. Böylece müsaadeyi almış… Efendibabamız onu andığında onu gördüÄŸünde bir baÅŸka güler; onun da gözleri ışıldar, bizim Selami diye bahsederdi. Kendisine benzeyen, yetiÅŸen bir torunu var mı acaba dayımın. Bunu ümit etsem de dayım kadar orijinal bir kiÅŸilik daha olması muhal benim gözümde. Sizin de böyle bir dayı görmediÄŸinize zaten eminim ben…
Büyük balık denizde yaÅŸar diyor. Ankara da ikamet ediyor, ben sıladan hiç çıkmadım, arada bir büyük denizlerde yaÅŸayanlara ziyaretler yaparız, onlar da arada bir bizim küçük göllerimize. Gittikçe azalıyor, sılaya ziyaretler. Efendibabamız vefat ettikten sonra esbat yarışmaları da son yıllarda bitti artık. Böyle yapmasalar iyiydi. Büyük balık göremiyoruz, buralar akvaryuma dönüyor; biz de süs balıklarına. Bir defasında tesettürle ilgili bir görüÅŸ beyan etmiÅŸti, anlayamadım açıklama istedim: bir salon ve konuyu merak eden baÅŸka kimseler de olursa Malatya’da anlatacağını söyledi. Hala anlayamadım, kimse cevabını da bilmiyor burada. Allah’tan ki yeni
kriter.org var belki orda yazar bu konuyu bir gün. Kriter.org da benim gurbetteki yakınlarımdan haber aldığım sılam. Ayrıca ne zaman bilgi, haber eksikliÄŸiyle hayıflanırsam açar bakarım. Sık sık, bazen sabah-akÅŸam, sözün özünü, hasını, haberin lazımını okurum. Olmasa da olur yazılara yer verilmez pek. Artık habereveti de okuyorum çünkü orda da yazıyor. Var mı sizinde bildiÄŸiniz böyle bir dayı.
Kendisine bildirmeden, söylediÄŸi ÅŸarkıları kaydettiÄŸimiz eski kaseti ara sıra dinlerken merak ederim bazen: dayım hala otomobili uçar giderken, kaçan talihinin peÅŸinden gidiyor mu diye…
Åžefika LEYLA
(*) Yazarın diğer yazılarından bazıları:
Sadece kayıtlı kullanıcılar yorum yazabilirler.
Lütfen hesabınıza giriş yapınız veya kayıt olunuz.
Åžefika LEYLA(*)
Cümleler harika dizayn edilmiş
