Ä°ki gerekçeli karardaki tek ortak gerçek

Ä°deolojinin hukuka hâkim olması problemi, doÄŸal olarak hukukçunun niteliÄŸi sorununu beraberinde getirmektedir. Sahici anlamda hukukçu, bir ideolojiye ya da dine mutlak olarak inanmış ve inandığı doÄŸrular için hukuku araçsallaÅŸtıran ‘kesin inançlı’ biri deÄŸildir. Kesin inançlı hukukçu, belki de en kötü hukukçudur. Kesin inançlı olmanın aksine hukukçunun bütün ideoloji, inanç ve dinlere gözü kapalı olması gerekmektedir. Ancak bu gözü kapalılık, hukukçunun insani gerçekliklerden soyutlanması anlamına gelmemektedir. Aynı zamanda hukukçu, insani olan hiçbir ÅŸey bana yabancı olmamalıdır diyen kimse olmalıdır. Bütün ideolojiler ve inançlar karşısında kesin inançlı olmayı engellemek için kör, ancak insani olan her ÅŸey karşısında gözleri sonuna kadar açık hukukçu tipini gerçekleÅŸtirmek, her hukukçunun önündeki en büyük meydan okumadır. Her hukukçu bu iki hususu maksimum düzeyde gerçekleÅŸtirdikçe özgürlük, çoÄŸulculuk, hak ve adalet deÄŸerleri çizgisinde daha ilkeli ve tutarlı durmayı baÅŸaracaktır.Kararların gerekçelerinde, özgürlük ve hukuk açısından çok tehlikeli bir görev devletin doÄŸal hakkı olarak ifade edilmektedir. Bireyin kul olmaktan çıkarılması, ortaçaÄŸ fanatizminin sona erdirilmesi, toplumun hurafelerden kurtarılarak akıl ve bilimin öncülüÄŸünün benimsetilmesi gibi kavramlar kullanılarak devlete, toplumu dinden özgürleÅŸtirme görevi verilmektedir. Toplumun dinden özgürleÅŸtirilmesi gerektiÄŸi kadar aynı ölçüde toplumun resmî ideolojiyi içselleÅŸtirmesi ve benimsetilmesi görevi de devletin doÄŸal hakkı sayılmaktadır. Dinden özgürleÅŸmek ÅŸeklinde bir tercihte bulunmak, her bireyin doÄŸal hakkıdır. Ancak dinden özgürleÅŸip seküler bir ideolojiyi benimseyip benimsememeye de karar vermek de aynı ÅŸekilde bireylere bırakılması gereken bir konudur. Devletin toplumu dinden arındırıp yerine aydınlanma düÅŸüncesi, reform hareketi, pozitivist felsefeden miras kalan bilimci ve akılcı bir ideolojiyi dayatmak gibi bir görevi ve hakkı bulunmamaktadır.