Ercan ARSLANER
(Fatih Zeyveli’ye zeyl)
Sayın Fatih Zeyveli Kurban Bayramında (2010) bir grupla Ä°HH tarafından kurban kesmek amacıyla Gana’ya gönderilmiÅŸtir. Bu gidiÅŸ böyle torbalara bıçaklar, satırlar doldurarak Afrika’nın batısındaki bir ülkeye gidiÅŸ olmamıştır. Zaten Fatih Zeyveli’nin kendisi bir bilgisayar mühendisidir. Ve bugün Beyaz Net adıyla çalıştırdığı bir firmaya sahiptir.

Kısa bir zamana sığması mümkün görülmeyecek bir seyahat yazısıyla bize Afrika’nın orta-batı sahillerindeki Gana ülkesini coÄŸrafi, kültürel, siyasi yönleriyle meraklarımıza nispeten cevap verecek ÅŸekliyle tanıtmıştır. O çevrenin en büyük ve önemli ülkesi Nijerya’dır; çünkü bu ülke pek çok yeraltı zenginlikleri yanında petrol ihraç edebilmektedir. Belki Nijerya’da bir zamanlar Avrupalıların sömürgesiydi. Fakat halen günümüzde eÄŸitim, ekonomi ve politik etkinlikleriyle kendini gösterebilmiÅŸ deÄŸildir.

Yazarın söylediklerine göre Gana altın baÅŸta olmak üzere her türden kıymetli madenlerle doludur. Kuzeyi çöllerle kaplı olan bu ülkenin kumları altında petrolün de saklı olduÄŸu bir gerçek olabilir. Oraya giden talancılar yıllar öncesinden beri madenden çok insan kaynağına yönelmiÅŸtir; orada insanların akıl ve hayallerine gelmeyen, havsalanın alamayacağı cinayetler iÅŸlenmiÅŸtir. Belki de onlar bir yanda kırmızı kanlar akıtırken, öbür tarafa kilise bile yapılmış olabilirler.

Rus komünist yönetimi Stalin’in emriyle Polonya halkından 6 000 000, Ukrayna halkından 3 000 000 kiÅŸiyi öldürmesi vahÅŸi batının Gana’da yaptıklar yanında çok ehven kalmıştır. Yazar orada bir veya benzeri alanda mekânlar görmüÅŸtür. Batılılar e diÄŸer Ganalılara korku vermek için akla hayale gelmeyen eziyetler icat etmiÅŸlerdir. Bir Avrupalı PKK ayaklanması için aksi fikirde olduÄŸunu söylemiÅŸtir. Bu ÅŸahsa göre binlerce yıldır birlikte yaÅŸayan bu insanlar Avrupa ve Amerika’ya karşı birleÅŸme yolunu bulursa iÅŸte o zaman dananın kuyruÄŸu kopacaktır. Hele bu birleÅŸme sosyal, teknik ve Ä°slam dininin gereklerine uygun olursa iÅŸte o zaman felaketler peÅŸ peÅŸe gelecektir onlar için. Tıpkı Selahattin Eyyubi örneklerinde olduÄŸu gibi...

Gana’ya giden insan avcıları hiç penceresi olmayan mekânlara insanları doldurmuÅŸlar, kapıları da sürgüleyerek oradakileri ölüme terk etmiÅŸlerdir. Artık geriye kalan sadece çürüyüp yok olan bedenler olmuÅŸtur. MeÅŸhur Çin iÅŸkencesine bile orada taÅŸ çıkartılmıştır. Bu toplu mezarlar dışındaki yüz kızartıcı rezaletlerin sınırının bile kalmadığını yazarın duyduÄŸu rivayetlerden öÄŸreniyoruz. Herhalde Bosna’da yapılan Sırp iÅŸkenceleri de aynı VahÅŸi Batı kaynaklarından gelmiÅŸtir.

VahÅŸi Batı Gana’da kana kana kan içmiÅŸtir yıllarca. Hangi Gana? Bütün siyahî Afrika bu Amerika’nın ve Avrupa’nın iÅŸkence sembolüdür. Gemilere doldurulan zenciler eÄŸer ölmemiÅŸse gidecekleri yerde pırasa gibi istif edildikleri mekânlardan hemen eÅŸkıyanın elindeki tarlalara bırakılmıştır. Bir Müslüman bilginin ifadesine göre bu insanlar her ÅŸeyi unuttukları için Abraham LÄ°nco’nin çalışmalarıyla serbest bırakıldıkları zaman zihinlerinde kölelikten baÅŸka bir kavram olmadığı için özgürlük bile istememiÅŸlerdir.
 
Åžimdi sayfanın “karşılaÅŸtırmalı bilimler) tarafına geçebiliriz:
Dünyada istesek de istemesek de “GeliÅŸmiÅŸ veya “geliÅŸmekte olan”  ülkeler ayrımı vardır. Bu ayrımları hangi ülkenin yaptığı da çok enteresandır. Mesela Türkiye’de halkların böyle adlandırıldığına rastlanmaz. Bunun sebebi de bütün dünyaya insan gücü ihraç etmesi sebebiyle kendisine geliÅŸmiÅŸ veya geliÅŸmemiÅŸ ülke adını vermemektedir. Daha doÄŸrusu kendisi geliÅŸemediÄŸi için diÄŸer ülkelere geliÅŸmemiÅŸ diyememektedir. Günümüzdeki muhtaç ülkeler kanaatimce tüm geri kalışların temelinde insanların okumasının her türünden uzakta kalmalarıdır. Çünkü bütün bilimler okumakla anlaşılır ve öÄŸrenilebilir. Halen günümüzde bile Afrika’nın hatta Asya’nın vahÅŸi batıya göçünde bu okumazlığın etkileri vardır Yalnız ÅŸunu vurgulamalıyız ki geliÅŸmiÅŸlik ve medeniyet Ä°slam’ anlamak ve O’na uygun yaÅŸamaktır.

Kendi kültürünü en iyi biçimde kavrayanlar ise dış kültürlere yönelerek onlardaki etkinlikleri görmek isteyeceklerdir. Bunun sonunda onlar “karşılaÅŸtırmalı” bilimlere ulaÅŸacaklardır. DiÄŸer bir deyiÅŸle onlar “bizde bunlar varmış ama onlarda ne var?” diyecekler, dünya kültürünü öÄŸrenme çabalarına gireceklerdir. O zaman okuyan Afrikalı dünyayı ve çevresini tanıyabilir ve gerçek medeniyetin Ä°slam’da olduÄŸunu kavrayabilirlerdi. Oysa karşılaÅŸtırmalı bilimlerle diÄŸer ülkelerin edebi, kültürel, teknik, matematik her türlü bilimleri milletlerin gözleri önüne serilmeliydi. Kim bilir bu kültürel zenginlikler insanları kültür birliÄŸine de yöneltebilirdi. Kültür birliÄŸinin diÄŸer adı barış ve sevgi dayanışmasına yönelmek olurdu. Fakat birileri kalkıp “Biz kendi kültürümüzü bile bilmezken, kaldı ki yabancı kültürler…” derse ne cevap verilebilir? Ä°yide efendim bu ne demektir? Bu ÅŸu demektir: altı yüz yirmi veya Selçukluları da kapsayan bin yıllık bir uygarlık Titanik faciasından milyon kere beter tarihe gömülürse o uygarlık özgürlüÄŸü unutmuÅŸ ve kölelikten baÅŸka bir hayat yolu göremeyen Amerika’daki zencilerin durumuna benzemez mi?

KarşılaÅŸtırmalı bilimler derecesine yükselenlerin bilim, teknik ve sanattaki derecelerini de az çok düÅŸünebiliriz.

Batının Gana’da kan içtiÄŸi zamanlarda iÅŸin tuhafı veya bizi çok düÅŸündürmesi gereken tarafı Kavalalı Mehmet Ali PaÅŸa’nın Gana’dan ve Afrika’dan habersiz Osmanlı ile savaÅŸa girmesidir. OÄŸlu Ä°brahim PaÅŸa ise Kütahya’ya kadar gelmiÅŸ ve Osmanlıyı tehdit etmiÅŸ, hayli uÄŸraÅŸtırmıştır. Bu Kavalalılar batı Afrika’ya yönelselerdi tarih ve uygarlığın bize neler kazandıracağını hayal etmek bile zor olurdu.

1983’lü yıllarda Nürnberg üniversitesi- EÄŸitim Fakültesinde öÄŸrenci idim. Ders öÄŸretmeni Dr. Bleckwenn yapacağı bir derse ortaokulda öÄŸretmenlik yapan bir ÅŸahsı da davet etmiÅŸti. Tabii olarak da teorik bir ders yapılmıyordu. ÖÄŸretmenin yönetiminde öÄŸrencilerin sorular yöneltmesi ile ders iÅŸleniyordu. Burada karşılaÅŸtırılan öÄŸrenci ve öÄŸretmenin bilgisi idi.

2000’li yıllarda 42 yıllık bir öÄŸretmen olarak Gazi Üniversitesinde edebiyat (Türkçe öÄŸretmenliÄŸi) dersine katıldım. Kendimi ve amacımı anlattım. Fakat onlardan gelen bir soru ile maalesef karşılaÅŸmadım. Sadece doçent beyin bana gözleriyle deÄŸil diliyle hitap eden ÅŸu sözlerini hayretle duydum: “42 yıldan sonra kalkmış buraya gelmiÅŸ!” burada çizilen manzara üzerine daha fazla bilgi vermeme gerek olmamalıdır. Veya yukarıda açıkladığım gibi dünya ülkeleri arasında karşılaÅŸtırmanın yararlarını anlatırken böyle bir manzarayla karşılaÅŸmak hoÅŸ olmamalı.
Fatih Zeyveli’ye candan teÅŸekkürler.