Bu hayatta aldığımız her karar, yaptığımız her davranış, ideallerimiz, yeteneklerimiz, yaÅŸam biçimimiz, kiÅŸiliÄŸimiz onun süzgecinden geçebiliyorsa deÄŸerlidir. Nedir o ÅŸey? Benim ve sanırım birçok kiÅŸinin kiÅŸisel kanaatine göre o ÅŸey ahlaktır.

Ahlakın kısaca ve benim fikrime göre açılımı erdemli olana yönelmek, tutum ve eylemlerimizi vicdan muhasebesinden geçirmek, empati yapmaktır. Aslında toplumlarda düzeni saÄŸlayan kargaÅŸayı önleyen unsurlar büyük ölçüde cezalar deÄŸildir. Cezalar, eylemlerin yapılmasında

caydırıcı nitelik taşıyor olabilirler. Ancak kiÅŸiler gereken ahlaki deÄŸerlere sahip olmaktan yoksun birer insan olurlarsa -tarihte ve günümüzde birçok  örneÄŸi olduÄŸu gibi- cezaların  onlar için hiçbir önemi kalmaz. Çünkü  Dünya üzerinde bir suça aynı cezayı vermeyen yerler elbette ki vardır. Daha  yüksek bir ceza veren yer olabileceÄŸi gibi aynı suça daha düÅŸük hatta daha vahimi hiç ceza vermeyen yerler de olabilir.Bu nedenden dolayı suçu iÅŸlemiÅŸ kiÅŸi yada kiÅŸiler suçu iÅŸledikten sonra Dünya üzerindeki baÅŸka bir yere kaçıp legal veyahut illegal yollardan hayatını sürdürüp yaptığı suçun hiçbir negatif yükünü görmeyebilir. Ve suç iÅŸlemek artık onun için sıradanlaÅŸabilir. Ancak kiÅŸiler ve toplumlar, ahlaki deÄŸerlere olmaları ve ahlaklı olmanın en büyük özelliklerinden biri olan vicdan sahibi olmaları halinde o suçu iÅŸlediklerinde kaçabilecekleri hiçbir yer yoktur:  Çünkü kiÅŸi her nereye giderse gitsin ne yaparsa yapsın kendi vicdanından asla kaçamaz…

Toplumun tamamının ahlaklı olması ise sadece o toplum için deÄŸil insanlık için en büyük kazanımlardan biridir. Bir toplumun tamamının ahlaklı olması o toplumu yönetecek insanların da ahlaklı olması zorunluluÄŸunu beraberinde getirir. Sonuçta bir küpün içinde bal varsa dışına bal sızar sirke varsa sirke sızar. Toplumları yöneten insanlar ahlaklı insanlar olunca temeli ahlaksızlığa dayandığı için zayıf olan düzenler yıkılacaktır. Zaten düzenin kurucusu, uygulayıcısı ve koruyucusu olan güçlü ülkelerin temeli, dünya üzerinde ki bu düzenlerinin temeli olarak ahlaksızlığa dayanmışlardır. Bu ülkeler bugün dünyayı yönetiyor, istediÄŸi düzeni koyuyor, uygulatıyor karşı çıkanın sesini hemen kesiyorlar gibidir. Ama benim mutlak fikrim ve temennim bu ülkelerin kendilerinin kurdukları ahlaksız sömürüyü temel alan bu düzenlerinin enkazının altında kalacaklarıdır. Tabii ki bu bahsettiÄŸim olay sadece buradan oturup konuÅŸmamla ya da konuÅŸmamızla veyahut temenni edip ellerimizi arkadan baÄŸlayıp beklemekle olmayacaktır. Olamaz da...

Bunu gerçekleÅŸtirmenin yolu iyi ahlaklı, en baÅŸta açıkladığım gibi empati yapan, erdemli olana yönelen vicdan muhasebesi yapabilen nesiller yetiÅŸtirip (ki bu, kurulu düzenin sömürgesi olan ve düzeni bozmaya gücü yetmeyen bütün toplumlar için geçerlidir) onlara siyaseti, bilimi ve hatta hayatlarında karşılarına çıkacak her ÅŸeyi ahlak süzgecinden geçirmeyi ve öyle karar vermeyi öÄŸretmektir. Böylece doÄŸru siyaseti, faydalı bilimi (zararlı  bilim nasıl olacak derseniz örneÄŸin sivil-asker-kadın-çocuk ayırt etmeden öldüren atom bombaları kimyasal silahlar da bir bilim ürünüdür.Ancak yanlış ve ahlaksız bir bilim ürünüdür) öÄŸretirseniz, bu ahlaksız düzeni doÄŸrulukla yıkmaya çalışmış olursunuz, ki, temennim o yöndedir. Böylece insanlık yolunda çok önemli bir adım atmış olursunuz.