Tatil Raci DURCAN
Geleneksel tatil anlayışımız deÄŸiÅŸiyor. Åžimdi ‘her ÅŸey dâhil’ dedikleri sistemle bir tatil sitesinden dışarı adım atmadan günler geçirebiliyorsunuz. Fiyatların orta sınıfı  hedeflemesiyle gelinen noktada halkımız için bu bir lüks sayılmıyor. Kendi tercihimle deÄŸil; fakat çevre baskısıyla katıldığım böyle bir tatilde edindiÄŸim intibaları sizinle paylaÅŸmanın yararlı olabileceÄŸini düÅŸündüm.
Tatilde ‘Lüks hayat’ denilince aklıma gelen ilk ÅŸeyin çocukluÄŸumda izlediÄŸim bir film sahnesi olduÄŸunu hatırladım. Filmin baÅŸrol oyuncusu, kaldığı otelin havuzuna tramplenden sükseli bir atlayış yaparak havuz kenarına gelir. Orada garsonun takdim ettiÄŸi buz gibi içeceÄŸi devirerek arzı
endamını sürdürür…Bir dönem gençliÄŸinin havsalasının alabileceÄŸi en lüks davranışının, ÅŸimdi nasıl sıradanlaÅŸtığını görünce ÅŸaşırmamak elde deÄŸil. Tarlada gün boyu güneÅŸ altında çalışan insana ‘cennet bu olmalı’ dedirtecek bir sahne, insanlara olaÄŸan geliyordu.
Tatil kavramı sanayileÅŸme süreciyle hayatımıza girmiÅŸtir. Geleneksel insan yaÅŸamında günümüzdeki gibi bir tatil anlayışına yer yoktur. Çünkü insan zaten yeterince meÅŸguliyet sahibidir ve biran dahi olsa çalışmazlık edemezdi. YorulduÄŸunda veya hastalandığında dahi oturduÄŸu yerden yapabileceÄŸi iÅŸler vardır. Sonra bir fabrika iÅŸçisi gibi küçük ve boÄŸucu bir mekân içinde saatler tüketmesine gerek yoktu. Yaptığı ÅŸeyler tekdüze deÄŸildi. Åžehirli insan tabiata çıkmak için hafta sonlarını gözlemek zorundayken o, hemen her gün açık arazide çalışabilir. Böylece mekân deÄŸiÅŸtirmenin verdiÄŸi ferahlığı sadece hafta sonları yahut yıllık tatillerde yaÅŸamak zorunda kalmaz. Böyle bir ihtiyaç hâsıl olduÄŸundaysa baÅŸka ÅŸehirleri, baÅŸka ülkeleri gezebilirdi. Bunu yaparken dahi ÅŸimdiki tatil anlayışına uymak zorunda deÄŸildi. Kendi beldesinde bulunmayan bazı deÄŸerli eÅŸyaları getirip yüksek karla satması mümkündü.
Günümüzde ve ülkemizde tatil, hiçbir çaba sarf etmeden yemek-içmek ve gezmekle özdeÅŸleÅŸmiÅŸ durumdadır. Tatilde yapılan en küçük iÅŸler bile insanların gözünde büyüyerek problem haline gelmektedir. Hazır çayı bardaÄŸa doldurup masaya kimin getireceÄŸi önemli bir sorun olarak karşınıza çıkabilmektedir. Bunun altında yatan ÅŸey; çalıştıkça insanın deÄŸersizleÅŸeceÄŸi ÅŸeklinde bilinçaltına yerleÅŸtirilmiÅŸ zihniyettir. Bunun kendiliÄŸinden oluÅŸtuÄŸunu düÅŸünmeyiniz. Halka bilinçli olarak bu propaganda yapılmaktadır. Belirli bir dönem geçtiÄŸinde ve ÅŸimdiki tatil yöreleri nasiplerini aldığında aktivite gerektiren tatil programlarının reklamlarını gazetelerde görebileceksiniz. Åžimdi böyle bir ihtiyaç oluÅŸturulmuÅŸtur, günü gelince diÄŸeri devreye girecektir.
Tatil kavramının doÄŸuÅŸu ve ÅŸimdiki halini alışı üretim tarzıyla ilgilidir. Üretim biçimi insanların hayatını ve düÅŸüncelerini etkilemekte, deÄŸiÅŸime uÄŸratmaktadır. Modern yaÅŸam tarzında insanların ihtiyaçları sürekli artırılmakta tüketmeye teÅŸvik edilmektedir. Günümüzdeki ekonomik modelin ayakta kalması için tüketim ÅŸarttır. Bunun içinse; sizin bir ÅŸeye ihtiyaç duymanızı bekleyeceklerine, bir ÅŸeyi sizin ihtiyacınız haline getirmeleri daha kolaydır.
Dört gün süren bu tatil bana çok uzun süren bir zaman dilimi gibi geldi. Küçücük bir alanda yapacak çok fazla ÅŸeyin olmaması çok sıkıcı oluyor. Hayat sanki kendini tekrar ediyor. Normalde yemek yemeyi seven bir insanım ama burada yemek saatleri bana bir iÅŸ yapıyormuÅŸum gibi sıkıntılı göründü. Allah’ın niçin her ÅŸeyi yeryüzüne bolca göndermediÄŸini anlar gibi oldum. Bol ve kolay elde edilen ÅŸey deÄŸersizleÅŸiyor. DeÄŸerin, elde edilen ÅŸeyin niteliÄŸinde deÄŸil, onu elde etmek için harcanan çabanın miktarında olduÄŸunu fark ettim. Onca yiyeceÄŸin sınırsız önünüzde durması otomatik olarak iÅŸtahınızı kesiyor. Bunlar benim hissettiklerim, belki baÅŸkaları katılmayacaktır.
Bizim gittiÄŸimiz yer, orta sınıfın raÄŸbet ettiÄŸi bir tatil sitesiydi. Daha dün köyde yaÅŸayan insanlar ÅŸimdi burada ekmek elden su ÅŸiÅŸeden vakit harcıyorlardı. Bunu düÅŸününce birden aklıma yıllar önce çalışma hayatına baÅŸladığımda başımdan geçen bir olayı hatırladım. Ä°lk yıllık iznimi kullandığımda yöneticimiz tatilimizi nerede geçirdiÄŸimi sormuÅŸtu. Yanımdaki arkadaÅŸ benim cevaplamama fırsat bırakmadan, adını gazetelerde duyduÄŸum bir tatil yöresini telaffuz etti. Hâlbuki her zamanki gibi annemi ziyarete; memlekete gitmiÅŸtim. Toplantı bittiÄŸinde niçin böyle davrandığını sormadım. Tatilinizi nerede yaptığınız sizin dünyaya bakışınızı yansıttığı düÅŸünülüyordu. Tatil yörelerin pek az olduÄŸu o dönemden günümüze bu anlayışla geldik. Bunun daha geliÅŸeceÄŸini, geliÅŸerek baÅŸka alanlara kayacağını anlayabilirsiniz. Bugün Amerika’da olagelen ne varsa 20–30 yıl sonra baÅŸka yerlerde ortaya çıkmaktadır. Bu bir taklit deÄŸil, yaÅŸam ÅŸeklinin getirdiÄŸi deÄŸiÅŸimdir.
Üretim tarzı deÄŸiÅŸmeden yaÅŸam ÅŸekli deÄŸiÅŸtirilebilir mi? YaÅŸam ÅŸekli deÄŸiÅŸmezse ve günün birinde biz de ÅŸimdiki Amerikan toplumu gibi olacaksak, medeniyetin nesini eleÅŸtiriyoruz? BaÅŸka çıkış yolu önermeden eleÅŸtirinin anlamı ne olabilir? Böylesine büyük bir deÄŸiÅŸim insan eliyle mi, yoksa tabiatın müdahalesiyle mi gerçekleÅŸir soruları çokça zihnimi meÅŸgul etti.
|
Yazar kubha açık 2008-09-12 05:46:08
Çevre baskısı yakın çevre baskısı mı? Yoksa en yakın çevre baskısı mı? | tebrik ederim
Yazar bülent sayın açık 2008-09-12 11:07:14
sayın yazar çok etkili gözlemler yapmış.Tahlilleri de çok iyi.Nufusu 30 binlerden yaz sezonunda yarım milyona çıkan bazı beldelerde "tatile gidip dinleneceğiz" diyen insanları bir türlü anlıyamıyorum | tatil bir özenti
Yazar bilal sürgeç açık 2008-09-12 12:49:30
bi önce çalıştığım iş yeri her eğitim döneminin sonunda tatil bölgelerinde kongre salonlarına sahip büyük otellerde toplantı yaparlardı. Bu toplantılara Adıyaman'dan katılırdım. Bire gün Temmuz sıcağında Alanya'da iki gün konakladık. Sokaklar, oteller tıklım tıklım millet tatile(!)gelmiş.
Bu mesele tam bir görgüsüzlük ve anlayışsızlık.Çoğu günlük proğram yapmayı da bilmediği için can sıkıntısından kendini rezerve ettiği günden önce dışarı atıyordu.
Alanya'da Urfalı bir arkadaşla karşılaştım.Niçin Alanya'yı tercih ettiniz diye sordum. "Bol hava, bol güneş,bol deniz" denizi anladımda Güneşin şehri Urfalının güneş arayışını bir türlü anlamadım. |
Sadece kayıtlı kullanıcılar yorum yazabilirler.
Lütfen hesabınıza giriş yapınız veya kayıt olunuz. Powered by AkoComment 2.0! |
