Her neyse, kararı elbette desteklemek gerekir. Bir evlilik içinde, bu olaydaki gibi yaÅŸam tarzına iliÅŸkin çeliÅŸkiler ortaya çıktığında, taraflar öncelikle birbirlerini iknaya ve uzlaÅŸmaya çalışırlar. Ama uzlaÅŸma mümkün deÄŸilse, çözüm birinin diÄŸerine istediÄŸini baskıyla yaptırması deÄŸil, evliliÄŸin bitmesi olur. Buraya kadar her ÅŸey normal...

Ama kararın gerekçelendiriliÅŸinde kullanılan bir cümle var ki, doÄŸrusu bir çuval inciri berbat ediyor: "Kocanın karısını çaÄŸdaÅŸ kıyafetlere aykırı giyinmeye zorlaması"...

Bu cümleden anlıyoruz ki, Mahkeme, eÅŸlerden biri diÄŸerine belli bir kıyafet biçimini - nasıl bir kıyafet olursa olsun- zorladığı için deÄŸil, "çaÄŸdaÅŸ kıyafetlere aykırı giyinmeye" zorladığı için boÅŸanmaya karar vermiÅŸ. Bu ifadeye göre koca karısına başını aç diye baskı yapsa, mahkeme aynı kararı almayacak.

Oysa, koca "aç" dese de "ört" dese de baskı aynı baskıdır ve boÅŸanma sebebi olacaksa her iki durumda da olması gerekir. Ama mahkeme kararı öyle demiyor. "Kocanın karısını çaÄŸdaÅŸ kıyafetlere aykırı giyinmeye zorlaması" ifadesini özellikle kullanıyor.

Çünkü mahkeme yaÅŸam tarzları arasında taraf tutuyor. Birini iyi, birini kötü görüyor ve kadını kötü olandan korumaya çalışıyor.

Oysa mahkemeler kendilerine göre iyi-kötü; çaÄŸdaÅŸçaÄŸdışı gibi tarifler yapıp böyle sübjektif tanımlar üzerinden kararlar alamazlar. Onlar için sadece suç olan ve olmayan vardır. Tek tek heyet üyelerinin baÅŸörtüsü konusundaki düÅŸünceleri ne olursa olsun, heyet olarak, farklı yaÅŸam biçimlerine eÅŸit mesafede durmaları gerekir.

Bir an için heyetin bakış açısından baksak ve baÅŸ örtmeyi çaÄŸdışı saysak bile, yasalarımıza göre çaÄŸdışı olmak da suç deÄŸildir; insanların çaÄŸdışı olma gibi bir hakları vardır ve mahkemeler onların bu hakkını korumakla yükümlüdür.

Kaldı ki, mahkeme kararını bir çaÄŸdaÅŸlık tanımına dayandırmakla, bundan sonrası için de içinden çıkılmaz sorunlara yol açmış oluyor. DüÅŸünün, yarın öbürgün bir kadın "eÅŸim benim üstsüz denize girmeme izin vermiyor, baskı yapıyor" diye boÅŸanma davası açsa ve bu kararı emsal gösterse, dilekçesinde de uzun uzun üstsüz denize girmenin mayolu girmekten daha çaÄŸdaÅŸ bir tarz olduÄŸunu iddia etse ne olacak?

Öyle ya; "çaÄŸdaÅŸ"ın da "çaÄŸdaÅŸ"ı var! Acaba mahkemelerimiz aile içindeki giyim kuÅŸam kavgalarında "çaÄŸdaÅŸlık" çıtasını nereye koyacak? Üstsüz mayo ya da mini etek, ya da askılı elbiseye izin vermeyen kocayı da "çaÄŸdaÅŸ kıyafetlere aykırı giyinmeye zorlamakla" mı suçlayacak; yoksa "Yok artık deve!" mi diyecek? 

Türkiye'de çok sayıda kadının kendi iradesi dışında - baba, koca ya da erkek kardeÅŸ baskısıyla- örtünmek zorunda kaldığını biliyoruz. Ama aynı zamanda, çok sayıda kadının yine kendi iradesi dışında -devlet baskısıyla - başını açmak zorunda kaldığını da biliyoruz.

Aslında birbirinin zıddı gibi görünse de sorunun kaynağı aynı. Baskıcı baba- koca da, devlet de kadını bağımsız ve yetkin bir birey olarak algılamayı bir türlü beceremiyor. Her ikisi de kadını kendisi için neyin doÄŸru olduÄŸuna kendi başına karar verme yeteneÄŸi olmayan, hayat boyu rüÅŸtünü ispat edemeyen "çocuk-insan" olarak görmekte ısrar ediyor.

Baba ya da koca onu "toplumdaki kötülüklerden korumak ve dinini daha iyi yaÅŸamasını saÄŸlamak için" başını örtmeye zorluyor; devlet de önce başını örten bütün kadınların bunu ailedeki erkeklerin baskısıyla yaptığı gibi bir varsayım üretip sonra da onları bu baskıdan kurtarmaya, zorla "çaÄŸdaÅŸlaÅŸtırmaya" soyunuyor. Bu arada olan, her durumda bireysel iradesi hiçe sayılan kadınlara oluyor.