|
Sayfa 2 Toplam: 7
Kur'an'da, bu insana yönelik hitaplar içinde bir de bize enteresan bir yöntem daha görünüyor. Bilmiyorum -herkes muhakkak dikkat etmiÅŸtir de- ÅŸu düÅŸüncemi ortaya getirmek istiyorum. Kur'an'da 'Ya Beni Ä°srail' diye bir hitap var. Beni Ä°srail bir kavmin adı; Ä°srail oÄŸulları... Ey Ä°srail OÄŸulları diye Kur'an hitap ediyor. Ey Ä°srail OÄŸulları diye hitap eden Kur'an'da 'Ya Beni Ä°smail' diye bir hitaba ben rastlamadım, 'Ya beni Osman' diye bir hitaba rastlamadım. Ey Araplar diye, Ey Türkler diye, Ey OÄŸuz nesli diye bir hitaba ben rastlamadım ve bu beni düÅŸündürdü. Acaba, Kur'an'ı AzimüÅŸÅŸan 'Ya Eyyühennas' dedikten sonra, bütün insanları kapsamına aldıktan sonra, niçin özellikle 'Ya Beni Ä°srail' diye bir hitap seçiyor? Bu gerçekten calibi dikkat bir ÅŸeydir. Çünkü Allah'a muhatap olmanın bir ayrı ÅŸerefi var, bir ayrı onuru var. Ä°nsanın bütün mahlukat arasında eÅŸref olması, onurlu olması, Allah'a muhatap olmasından kaynaklanıyor. Yani Allah'ın onu muhatap edinip, ona teklifler vermesi, onu imtihan etmesi.. insanın ÅŸerefi bununla alakalı, bundan kaynaklanıyor. O halde insana ÅŸeref veren Allah, 'Ya Beni Ä°srail' diye ayrıca bu kavme hitap ederken, bu kavme ayrı bir imtiyaz mı veriyor, bu kavme ayrıcalık mı tanıyor? Bu beni düÅŸündürdü. Niçin 'Ya Beni Arap' yok, 'Ey Araplar' yok veya 'Ey OsmanoÄŸulları' yok, bu neden böyle olabilir?..
Bir defa Kur'an kavmiyetçiliÄŸe karşı... Ä°nsanların üstünlüÄŸünü takva ile tarif ediyor. O’nun emirlerine, onun nehiylerine riayetle tarif ediyor... O halde Beni Ä°srail de insanlardan bir insan olduÄŸuna göre, onun üstünlüÄŸü de bununla tayin edilir. 'Niçin Kur'an'da özel muhatap oluyor' diye düÅŸündüm. Sonra baktım, tarihi bilgilerimle, bize öÄŸretilenlerle, müÅŸahedelerimle ve bugünkü müÅŸahadelerimle baktım: Ä°srail oÄŸullarının 'herkese problem olma', 'herkesin konusu olmak' bakımından bir imtiyazı var. Yani bu bir realite, insanlığın realitesi. Yani geçmiÅŸteki yurtlarından çıkarılışları, yurtlarından ayrılışları, bunun gibi bir takım imtihanlara tabi oluÅŸları, Kızıldeniz'i geçip, onları zulümle takip edenlerin boÄŸuluÅŸu, mesela Romalıların onlara farklı muamele etmeleri, Ä°spanyollar katletmeye yöneldikleri zaman OsmanoÄŸullarının yönetiminde Ä°slam adaletiyle korunmaları, mesela Hitler'in fırınlara atıp iÅŸkence ettiÄŸi bu kavmin iÅŸkencecisinin de neticede intihar edip kendini helak etmesi, Yahudi düÅŸmanı Musollini'nin hezimete uÄŸrayıp o terzil edici konuma gelmesi ve bugün Yahudi'nin bir takım insan toplulukları tarafından farklı farklı muamelelere veya prestij veya tahkir tavırlarına hedef olması ve aynı zamanda bugün dünyada, bütün dünya sorunları içerisinde Ä°srail oÄŸullarının bir mihrak mevki iÅŸgal etmesi. Ve ondan sonra dünyanın ekonomik iÅŸleyiÅŸinde Yahudilerin ağırlıklı bir faktör olması.. bunlar benim dikkatimi çekti. Hiçbir kavimde bu kadar böylesine örnekleÅŸmiÅŸ modeller karşıma çıkmıyor. Ençok bunlarda çıkıyor ve bir bakıyorum Yahudi hem ÅŸatoda yaşıyor hem de gettolarda burun sürtüyor. Bir bakıyorum Yahudi bir toplumun en zengin zümlereleri arasında oluyor hem de en sefaletli yaÅŸayan insanları oluyor. Ve bakıyorum bazı toplumlarda en prestij verilen bir camia, aynı zamanda tersi oluyor. Åžimdi o halde, zeka: mesela büyük alimler çıkıyor, Einstain çıkıyor, Marks çıkıyor, alim demeyim hadi, nazariyeciler çıkıyor. Einstain bir alimdi, alim çıkıyor. Bunun yanında Yahudinin ahmaklığı karikatürlere veya anlatımlara konu oluyor... Yani, dengeleri tarifte Yahudi en üst ve en alt uçları temsil ediyor... O halde ben ÅŸöyle bir sonuca vardım. Kur'an, insanlara hayat rehberi olabilecek soyut düsturları tarif ederken, arkasından insanı örneklendirmek ve somut bir insan maketi göstererek, soyut düsturların bu maket üzerinde somutlaÅŸtırılarak algılanmasını kolaylaÅŸtırıyor. Bu yolla biz, bu çerçeve içerisinde, insana özgü fazilet, meziyet ve tersi kavramların hepsini bu camiada bir arada bulma imkanına sahip olabiliyoruz. Ve baÅŸlıyor Bakara Süresi, münafıkları, kafirleri tarif ettikten sonra, cezalardan bahsettikten sonra geliyor; 'Ya Beni Ä°srail' diyor. 'Size verdiÄŸim nimeti ve 'Sizi alemlere üstün kıldığımı hatırlayın' diye devam edip rehberliÄŸini somut bir insan maketi, bir insan modeli çizerek, onlar üzerindeki anlatımlarıyla, derinleÅŸtiriyor... Ä°ÅŸte ben de, beni bu sohbete davet eden kardeÅŸimizin konu ne olsun dediÄŸi zaman telefonda, o anda davetçi kuruluÅŸ olarak 'Kur'an AraÅŸtırmaları Vakfı" ismini iÅŸitince, bu yöntemsel çaÄŸrışımla bir insan tipi olarak zihnimde 'çoban' tecessüm etti ve konu ‘Çoban Kur'an'ı anlayabilir mi?' olsun dedim. Gerçekten Yahudi, nasıl toplumlar arasında 'Eyyühen nas' diye hitap eden Allah'ımızın, insanlara çizdiÄŸi somut bir maket ise, biz de insana iliÅŸkin meselelerimizi müzakere ederken, 'çoban' diye bir tip ortaya getirip, bu çoban tipi üzerinde meselelerimizi irdeleyebiliriz diye düÅŸündüm. Ama böyle simgesel bir tip için neden çoban aklıma geldi? Çünkü onda da simgesel bazı özellikler var. Çoban, iki ÅŸeyi, daha doÄŸrusu üç ÅŸeyi simgeler: Birincisi, çoban samimiyeti simgeler, çobanın önünde sade bir çizgi vardır, yaptığı görevlerin unsurları vardır, yapacağı görevin netliÄŸi ve sadeliÄŸi vardır. Bu çizgisi içerisinde samimiyet ve sadelik onun en belirgin özelliÄŸi olur; sırtında abasıyla o, daÄŸlara meralara gider, karşısında fazlaca muamele yapacağı insanlar yok. O halde girift hesaplara da fazla ihtiyaç duymaz. Kurnazlık düÅŸünme ortamında deÄŸildir. Bir bu var. Ä°kincisi, çoban okumamışlığı simgeler. Yani çoban tahsil imkanı bulamamıştır, sadece tefekkür ve tezekkür ile belki irfanını geliÅŸtirmiÅŸ, belki ruhi yeteneklerini ileri düzeye çıkartmış, deruni his ve karizma içerisinde sade insana özgü bir idrak düzeyi kazanmıştır. Bu da birÅŸeyi simgeler, yani ümmi, yani süslü felsefelerle zihni fazla kirlenmemiÅŸ dediÄŸimiz insan tipini simgeler... Üçüncüsü, çoban insanlar arasında çok önemli bir gerek, bir vasıf olarak yönetim, yönetme ve bir topluluÄŸu bir yerden alıp baÅŸka bir yere götürmeyi simgeler. Ve o bu ameliye için bir takım ÅŸeyleri kullanarak, mesela kaval çalarak, idaresindeki sürüyü kendi isteÄŸiyle sulamaya götürmeyi temsil eder. Köpekleriyle sürünün dağılmamasını temin eder; bir de böyle bir yeteneÄŸin temsilcisidir o. O halde, çobanda da en alt ve en üst düzeyde yetenekleri simgeleyen uç özellikler var. Çoban tipik ve sade bir hayat adamıdır. |
