| |
| |
|
| |
|
| |
|
Duyurular |
|
AKIL IÇIN YOL BIRDIR
(THERE IS but
ONE WAY for REASON)
(linkleri SAG TIKLAYIN lütfen)
Sn.Soner YALÇIN'dan dikkate deÄŸer bir yazı: Edebiyatla AhmaklaÅŸtırma https://www.sozcu.com.tr/ 2021/yazarlar/soner-yalcin /edebiyatla-ahmaklastirma -6335565/
Önerdigimiz sayfalar:
M. SAID ÇEKMEG?L
anisina
|
|
|
|
Anasayfa  Güncel Yazılar ERDEMLİ ÇOCUK YETİŞTİREBİLMEK
|
|
ERDEMLİ ÇOCUK YETİŞTİREBİLMEK |
|
|
|
|
Yazar Halit Özdüzen*
|
|
11-07-2008 |
ERDEMLÄ° ÇOCUK YETÄ°ÅžTÄ°REBÄ°LMEK
 Halit Özdüzen*
(AraÅŸtırmacı-Yazar) Sevgi ve saygı dolu bir aile ortamında yetiÅŸen çocuÄŸun mutlu, bunun tersi bir aile ortamında yetiÅŸen çocuÄŸun da mutsuz olması kaçınılmazdır. ÇocuÄŸa gereken eÄŸitsel deÄŸerleri veremeyen aileler, sürekli olarak kendi çocuklarının baÅŸarısızlığını çevre ve eÄŸitim sisteminin yanlışlığında aramışlardır. Çocuk anne ve babasının genlerini taşıyan bir birey olarak, zekâsının bir kısmını kalıtım yoluyla soydan alırken, büyük bir bölümünü de aile, okul ve çevre aracılığıyla alarak, geliÅŸtiren sosyal bir varlıktır.Aynı çevre ve yakın kalıtımsal zekâyla doÄŸup,
evrensel deÄŸer ve ilkeleri aile içinde özümseyen çocuklar baÅŸarılı oldukları halde, bu deÄŸerlerden uzak ailelerde yetiÅŸen çocuklarının baÅŸarısız oldukları gözlenmiÅŸtir. Ailelerin kendi çocukları için yakınmalarının nedeni: Ä°nsan egosunun özeleÅŸtiriyi kabullenmemesi yanında, yeterli eÄŸitimi alamamış olmaktan da kaynaklanmaktadır. BebekliÄŸinden itibaren şımarık, sorumluluktan kaçan, paylaÅŸmayı kabullenmeyen, vurdumduymaz ve mazeretlerin arkasına sığınan bir yapıda yetiÅŸtirilen çocuÄŸa, dünyanın en iyi sosyo-kültürel çevresi ve eÄŸitimin sunulması hiç bir ÅŸeyi deÄŸiÅŸtirmeyecektir. Åžurası unutulmamalıdır ki, eÄŸri büÄŸrü ve budağı bol bir aÄŸaçtan, dünyanın en maharetli ustası dahi mobilya imal edemez!
Ä°slam’a göre ; “Bütün çocuklar Ä°slam fıtratında doÄŸarlar”, aile ve sosyal çevre onu kendi inanç ve kültürüne göre yetiÅŸtirir. Çocuk, geliÅŸimini saÄŸlayıp, toplumsal normlarla sınırlanıncaya kadar özgürdür. Bu özgürlük N. Fazıl’ın dizelerine ÅŸöyle yansımıştır: “ Biz akıl tutsağıyız, çocuktaki asıl hür.” Aile ve toplumlar, bünyesinde bulunan güzel deÄŸerler yanında, birtakım sosyal hastalıkları da çocuklarına taşıyarak, onları evrensel doÄŸrulara göre, artı ve eksilerle eÄŸitmektedirler.
Bu güne kadar çocuk konusuyla uÄŸraÅŸan Pedagog ve Sosyal Psikologlar yüzlerce cilt kitap yazarak, aile ve eÄŸitim kuruluÅŸlarını yönlendirmeye gayret etmiÅŸlerdir. Bu çalışmalardan elde edilen sonuçların bir kısmı ÅŸöyle özetlenebilir: BaÅŸarısız çocuk için aile, okul ve çevreyi suçlarken, yetersiz eÄŸitim kurumları ve eÄŸitimciler de sürekli aile ve çocuÄŸu suçlaya gelmiÅŸtir. Tarafsız gözle bakıldığında, sorumluluÄŸun büyük bir bölümü ailede olmakla beraber,bizim gibi sosyo- ekonomik geliÅŸmiÅŸliÄŸini tamamlamamış ülkelerde, yaz -bozu çok ve niteliksiz eÄŸitim sistemleri yanında iyi yetiÅŸtirilmemiÅŸ eÄŸitimciler eliyle yürütülen projelerin, çocukları olumsuz yönde etkilemesi de kaçınılmazdır.
EÄŸitim, bireyi evrensel boyutta araÅŸtırmacı, yaratıcı, bilge ve erdemli kıla-rak, sevgi, vatan –millet ve inanç gibi terminal deÄŸerleri özümsetmelidir. Ancak bu donanımlarla yetiÅŸen insan, kendi egosundan kurtularak, daha yüce deÄŸerlere eriÅŸimi hedefleyebilir!
ÇocuÄŸun 0- 2 yaÅŸ dönemi oldukça önemlidir, bu yıllar, “temel güven duygusu”nun oluÅŸtuÄŸu devredir. Bu yaÅŸlarda aile, çocuÄŸa maddi ve manevi deÄŸerleri öÄŸrenmesi için zemin hazırlama yanında; öz saygı, öz güven ve baÅŸkaları ile paylaşımı da öÄŸretmelidir. ÖÄŸretinin odağı ,çocuÄŸa sevgiyle yaklaÅŸmaktan geçmektedir. Nitekim çeÅŸitli ülkelerde yapılan saha araÅŸtırmalarında 0–2 yaÅŸ arası ve onu takip eden yaÅŸlarda, yakın ilgi ve sevgi ile yetiÅŸen çocukların yetiÅŸkinlik devrelerinde, daha huzurlu ve baÅŸarılı oldukları belirlenmiÅŸtir. Konunun uzmanı akademisyen H. Haktanır’ın tespitlerine göre; “Ebeveynlerin tutumlarını etkileyen etmenler konusunda farklı ülkelerde yapılan araÅŸtırmalarda farklı sonuçlar çıkmış olsa bile, çocukluÄŸunda sevgi, hoÅŸgörü görmüÅŸ demokratik ailelerde yetiÅŸmiÅŸ,öÄŸrenmeye açık insanlar ve doÄŸayı seven,sorumluluk sahibi kimlik yapısı sorunlu olmayan bireylerin tutumları hangi toplumlarda olursa olsun saÄŸlıklı ve istenen tarzda olduÄŸu bulunmuÅŸtur.” Ä°nsanoÄŸlunda davranış normları 2 yaşından itibaren dışa bağımlı olarak ÅŸekillenmeye baÅŸlayıp, 10 yaşına vardığında büyük ölçekte tamamlanır. ÇocuÄŸun ruhsal geliÅŸiminin oluÅŸtuÄŸu en önemli dönem bu ilk yıllardır; zekasının % 70-80’ i ilk 7-10 yılda geliÅŸtiÄŸi gibi, kiÅŸiliÄŸinin oluÅŸması da bu yıllara rastlar.
Çevresinde olup biteni 3-4 yaÅŸlarından itibaren sorgulamaya ve varlıkların nedenini araÅŸtırmaya baÅŸladığında, ilk öÄŸretmeni Annesi olmaktadır. Bu nedenle annenin eÄŸitimli olması ve çocuÄŸun sorularına mantıklı ve anlaşılır cevaplar ver-mesi gerekmektedir.“Onu, çocuk olduÄŸu için nasıl olsa anlamaz” diyerek, sordu-ÄŸu soruya abuk-subuk anlamsız cevaplar vermek, daha sonra doÄŸru cevabı baÅŸ-kalarından öÄŸrendiÄŸinde ebeveyne olan güvenini sarsacak ve bir ÅŸey bilmedi-ÄŸine hükmedecektir. Åžairin dediÄŸi gibi, “ Annesi gül koklarsa aÄŸzı gül kokan ço-cuk;aÄŸaç içinde aÄŸaç geliÅŸtiren tomurcuk”.
Klinik Psikolog Emel SaÄŸlamtunç’un çocuk yetiÅŸtirme konusundaki görüÅŸleri ÅŸöyledir: “Çocuk yetiÅŸtirmek her ana-baba için olaÄŸanüstü bir deneyimdir. ÇocuÄŸunuzun gözlerinin içine bakın ve orada kendi içinizdeki çocuÄŸu görmeye çalışın. Bunu yapmak için hiçbir zaman geç deÄŸil. Orada içinizdeki çocuk hâlâ sevgi, ilgi, ÅŸefkat ve bakım bekliyor. Onunla ilgilenip, çocuk olmanın keyfini ve güzelliÄŸini yeniden yaÅŸa-yabilirseniz, çocuÄŸunuzla birlikte ve bu kez "eksiksiz" büyüdüÄŸünüzü fark edeceksiniz."
Çocuk, Yüce Allah’ın ( C.C.) insana yeryüzünde sunduÄŸu en büyük hediye ve en deÄŸerli emanettir; anne-baba onu en güzel ÅŸekilde yetiÅŸtirmekle yüküm-lüdür. Bir baÅŸka anlatımla, onu iyi ve salih evlat olarak yetiÅŸtirmek Ä°slami ter-minolojiye göre “Ameli salihat ( güzel iÅŸ), yani ibadettir.”. Bir Hadis-i Åžerifte Yüce Peygamber ÅŸöyle buyurmaktadır: “Ä°nsan vefat ettiÄŸinde amel defteri kapanır, ancak ÅŸu üç husustan dolayı ona sevap yazılmaya devam eder: (sürekli) Hayırlı bir iÅŸ, (sonraki nesillere intikal eden) hayırlı ilim ve yetiÅŸtirilen salih(iyi) evlat. Kur’an-ı Kerim’de “ Ey inananlar! Kendinizi ve aile bireylerinizi Cehennem ateÅŸin-den koruyunuz ki, onun yakıtı insanlar ve taÅŸtır.”( Tahrim 66/6) diye emreden Alemlerin Rabbi ,çocuÄŸun iyi insan olarak yetiÅŸtirilmelerini anne ve babadan beklemektedir.
GeliÅŸen biliÅŸim teknoloji ile beraber anne-baba,eÄŸitim kurumları yanında merkezi otoriteye de önemli görevler düÅŸmektedir. Bilhassa çağımızda tele-vizyonlardaki bazı program ve reklamlar ; Internet ortamında gerçekleÅŸen bazı olumsuz olgular, çocukları kültür, ahlak ve inanç noktasından negatif olarak et-kileyebilmektedir. Bilhassa Internet yeni bir teknoloji olduÄŸundan, bunun zararları ve çocuklarımızda yarattığı bağımlılık ve oluÅŸan kiÅŸilik bozuklukları ülkemizde yeni görülmeye baÅŸlanmıştır; bu teknolojilerin olumlu kullanıldığı taktirde insanlığa bir çok yararlar sunduÄŸu tartışmasızdır.Ancak bağımlılık yaratarak, çocukların sosyalleÅŸmesini engeller konuma geldiÄŸi de tartışmasız bir baÅŸka olgudur. Ailelerin bu konuda oldukça duyarlı davranması gerekmektedir. Konunun uzmanı Akademisyen H.Yavuzer’in Anne ve Babaya önerileri ÅŸöyledir. “Günümüzde çocuk önemle ele alınması gereken bir bireydir. Özellikle uyum ve davranış bozukluÄŸu gösteren ve suça itilen çocukların giderek artması, ana-baba ve eÄŸitimcilerin "çocuk eÄŸitimi" konusunda daha dikkatli ve bilimsel bir yaklaşım içinde olmalarını zorunlu hale getirmektedir. Günümüz anne ve babası artık geleneksel çocuk terbiyesi metotlarının yetersizliÄŸinin bilincinde olduÄŸu gibi, çaÄŸdaÅŸ kitle iletiÅŸim araçlarının olumsuz etkilerinden de haberdardır. Bu durum, ana-babaları "en saÄŸlıklı eÄŸitim ÅŸartları" konusunda bir arayışa itmektedir."
Dr. Fitzhugh Dodson ; “ÇocuÄŸunuzu anlayabilmeniz için, onu kendine özgü geliÅŸim biçimi içinde, bir bütün olarak görebilmeniz gerekir. Ana-babalık sanatı üzerine kurulan eÄŸitsel felsefeyi iyice sindirin içinize. Çocuk yetiÅŸtirmek, güç ve karmaşık bir iÅŸtir. Ne var ki dünyanın mut-luluk getiren, insana huzur veren en tatlı uÄŸraşılardan da biridir. Bir ananın dünyaya sunacağı en önemli armaÄŸan, mutlu ve güvenli bir insan olarak yetiÅŸtirilmiÅŸ çocuklardır." Diyerek, eÄŸitimin önemli olduÄŸu gerçe-ÄŸinin altını çizmektedir.
Başından beri izaha çalıştığımız gibi, çocuk yetiÅŸtirmek hiç de kolay olmayan bir görevdir; onun için anneler oldukça ulvi ve kutsal birer varlıklardır; bu nedenle Ä°slam Dini; kazanımı oldukça zor olan Cenneti, erdemli çocuk yetiÅŸtiren annelerin ayaklarının altına sermiÅŸtir.Sadece kayıtlı kullanıcılar yorum yazabilirler.
Lütfen hesabınıza giriş yapınız veya kayıt olunuz. Powered by AkoComment 2.0! |
|
Son Güncelleme ( 11-07-2008 )
|
|
|
|
|
|
|
Kullanıcı Girişi |
| L O G I N |  |
|---|
|
|
Ziyaretçi Sayısı |
|
111398842 Ziyaretçi
|
|
|
|
