KUSMAK Ä°ÇÄ°N YEMEMELÄ° 

           

                                                 M. Selami ÇEKMEGÄ°L
Allah’ın kudretinin bazan beklenmedik tezahürleri bizi pekala hayrete düÅŸürebilir. Bu tezahür bireysel sınavımızın bir gereÄŸi olabileceÄŸi gibi, toplumun eylemine ve tavrına bir karşılık ta olabilir. Bazı imkanlar hayra kapı açmamız için verilebileceÄŸi gibi bazı mahrumiyet ve meÅŸakkatler de zararlı tasallutlardan korunmamız için görünmez bir kalkan vazifesi görebilir.

Mesela, bundan iki-üç yüz sene önce, o sıcak Arabistan’ın kızgın çöllerinde bugün tüm insanlığı birbirine boÄŸduran petrolün fışkıracağını kim tahayyül edebilir di? Acaba insanlık alemi için bu kadar önem taşıyan petrol OrtadoÄŸu’nun bu bölgelerinde fışkırmasaydı, materyalizmin azat kabul etmez köleleri , bu yöre halklarını bu denli rahatsız eder miydi? Acaba bu yöre halkları petrolsüz fakir gözüken yurtlarında mı daha huzurlu olurdu, yoksa Batılı ülkelerin bankalarında trilyonlarla Dolar stoklayan zenginlikleri içinde mi daha rahatlar? Bu sorular hep ihtimali ve kuÅŸkulu bakışların soruları. Ama ihtimali ve kuÅŸkulu olmayan bir gerçek var ki, o da, Adaleti dünyaya egemen kılma çabası ile görevli insanoÄŸlunun, buna gerekli vasıtaları elde etmek için çaba harcarken, asıl hedefini unutmasının ve kendine bu görev için verilen imkanlarla, onur, sevap ve ÅŸahsiyet giysisinden arınmasının kendisine iyi bir gelecek hazırlamayacağıdır.

Elbette ki Allah dileseydi bir anda, insan idrakini hepten iflas ettiren tezahürlerle, çölde kum altındaki kayaları delerek fışkıran petrollerin bedeli ile altından ırmaklar akan cennetleri, bu dünyada da o yöre insanına bahÅŸedebilirdi. Ama onun yöntemi bu deÄŸil; Onun yöntemi, bu geçici sınav dünyasında olayları bir sebep ve sonuç zincirine baÄŸlamak ÅŸeklinde tezahür etmektedir.

Bundan yüz-yüzelli sene evvel, Amerikadaki bir yakınınızdan, ancak gemilerin getireceÄŸi bir mektupla, belki bir ay sonra haber alabilirdiniz. Ama bugün, dünyanın temsili hükümdarı ABD baÅŸkanının talimatını Uzak veya OrtadoÄŸudaki bir valisi, anında, görüntülü olarak alabiliyor. Bunun sebebi Allah’ın varettiÄŸi radyo-TV dalgalarının insanca keÅŸfedilerek kullanıma alınabilmesidir. Bu sonuç, bu sebepledir. Eskiden insanlar için havada uçmak, nail olamayacakları bir evliyalık kerameti idi. Bu gün uçuÅŸ kanununu yanına alan, dünyanın en rezil bir homoseksüeli dahi göklerde uçabiliyor.

Åžu halde insan, ulaÅŸmak istediÄŸi ÅŸeylerin sebeplerine yönelmeli ve gereÄŸine teÅŸebbüs etmelidir. Ä°nsanoÄŸlu bazı ÅŸeyleri önünde hazır bulur: teneffüs ettiÄŸi hava gibi... Onu kirletmedikçe ve kirletilmesini engelledikçe, o havada hayat bulur. Ama bazı ÅŸeyleri elde etmesi için çaba göstermek durumundadır. Tıpkı Moskova’dan Hacca gitmek isteyen bir kimsenin bazı riskleri göze alarak yolculuÄŸa çıkması gibi... Fakat bazı öyle ÅŸeyler vardır ki, canını çıkarsa bile insan onu elde edemez: tıpkı ruhun mahiyetini, künhünü anlamak gibi...

Ä°ÅŸte insan bu konumlarda bazı vasıflar kazanır. Bu vasıflar iyi olabileceÄŸi gibi kötü de olabilir. Hazır bulduÄŸu temiz havayı ve çevreyi bozan nankör; eriÅŸebileceÄŸi iyiliÄŸe yönelik yeni imkanlar için uÄŸraşı vermeyen tembel günahkar; eriÅŸemeyeceÄŸini bildiÄŸi, pratik sonucu olmayan hususlar için vakit ve enerji tüketen ahmak; elde edebildiklerini küçümseyip deÄŸerlendirmeyen ve iÅŸini hiçbir makul izahı olmaksızın baÅŸkasına havale eden ukelâ, küstah ve asalak... Ä°yi vasıflı insan elindekilerin deÄŸerini bilerek daha iyi için çaba sarfetmeli, elde ettiÄŸi imkanları baÅŸkalarının da mutluluÄŸunu saÄŸlayacak ÅŸekilde seferber ederek dünyaya Adalet güneÅŸinin doÄŸması için bitimsiz mutluluÄŸa doÄŸru yol almalıdır. Kendini tanımak için de Kur’anı anlamalıdır.

Esasen Kur’anı temiz bir kalple okuyunca insanın ufku geniÅŸliyor, fikri ötelere varıyor. Tıpkı berrak bir yaz gecesinde köy evinin damında, ince bir yorgan altında yatarak yıldızları seyredenlerin ötelere gitmesi gibi. Tıpkı, onun hayal dünyasını zenginleÅŸtirerek sonsuzluÄŸa, uzaya, uzanıp; gökteki ay’la arkadaÅŸlık kurması gibi...

Acaba Astronomi dersini bundan dolayı mı lise müfredatından çıkardılardı dersiniz?.. Çocuklarımızın his dünyasını körelterek ufuklarını daraltacak bu iÅŸi niçin yaptılar? Uzayın sonsuzluÄŸuna uzanan hürriyet özlemini dizginlemek, feza yarışını baÅŸkalarına bırakıp bizi montaj otomotiv sanayiinin içine hapsetmek daha mı iyi bir politikadır? Niçin kökeni bizde olan ve bizden dünyaya uzanan astronomiyi çocuklarımızın ilgi alanı dışına çıkardılar? Dünyaya göklerin sırrını açan Ä°stanbul rasathanesi gibi yeni bir uzay istasyonu kurma hevesine kapılmamız çok mu kötü olurdu? Yoksa ufkumuzu baÄŸlayan dünyanın sınırlarını aÅŸarak Cenneti düÅŸlemek kötü bir umut mu olurdu, niçin???.

Kendisi concordance gibi bilimsel hadis çalışmalarını yürüten Batılı politika merkezlerinin, bizim Kur’anla iliÅŸkimizi kesmek istemeleri de acaba böylesi benzer sonuçları elde etmeleri için mi dersiniz;  niçin?..

Bakın Kur’an der demez neler geldi hemen aklımıza. Bakara 60 ve 6l. Ayetlerini okuyunca daha da neler doluÅŸacak düÅŸünce dünyamıza. Kur’anın bu iki ayetteki anlatımından anladığıma göre: Hz. Musa toplumunu Firavunun esaretinden kurtararak hürriyetine kavuÅŸturmak için arz-ı mev’uda doÄŸru yola koyulup hicrete yöneliyor. Bu hürriyet yolculuÄŸunda Allah onlara verdiÄŸi hürriyet nimetinin büyüklüÄŸü yanında küçük bazı meÅŸakkat ve mahrumiyetler de yüklüyor. Bu bize dünyanın Cennet olamadığını, hiçbir nimetin de bu dünyada uÄŸraşısız ve fedakarlıksız elde edilemeyebileceÄŸini göstermesi bakımından önem taşıyor. Çöl yolculuÄŸunda arz-ı mev’uda doÄŸru susuzluk çekiyorlar muhtemelen. Allah’a dua ediyor, su istiyor, Hz. Musa...

Allah: sanki ‘uÄŸraÅŸ, çaba sarfet, elindeki asanla vur taÅŸa' diyor. TaÅŸa vuruyor Musa. (Mümkün ki kalker) taÅŸ parçalanıyor ve l2 gözden l2 pınar fışkırıyor. Ve Allah öÄŸütlüyor: “verdiklerimden yiyin, için ama yeryüzünde kötülük ederek fesat çıkarmayın” diyor. Fakat insanoÄŸlu iÅŸte; verilenle tatmin olmuyor; aksine , şımarıyor. Eski esaretin acısını çabucak unutuyor. Hürriyet ve onur içinde yediÄŸi av hayvanlarının (bıldırcın) etinin güzelim lezzetinden bıkarak ulaÅŸtığı bu hürriyet atmosferinde mahrum kaldığı kıtipiyoz, ıvır-zıvır ÅŸeylerin hasretine düÅŸüyor. UlaÅŸtığı mazhariyetlere ÅŸükredecek yerde, özlediÄŸi lezzetlerin ÅŸikayetini dile getiriyor. Hem de kendine bu mazhariyetleri kazandıran bir peygamber lidere karşı, küstah bir uslûp içinde... Kendilerine su bulan Hz. Musa’ya bu kez de diyorlar ki: “Ey Musa, biz bir çeÅŸit yemeÄŸe asla katlanamayız; artık bizim için Rabbine dua et de,. bize yerin bitirdiklerinden: hıyarından, sebzesinden, sarmusağından, mercimeÄŸinden, soÄŸanından çıkarsın”.

Buradaki uslûp ve ifadenin saygısızlığına bakın: Kendileri dua etmiyorlar, kendileri uÄŸraÅŸmıyorlar; Musa’ya ısmarlıyorlar. Kendilerine hürriyet yolunu açan, kendilerini esaretten kurtaran bir lidere, biz artık tek çeÅŸit yemeÄŸe katlanamayız diye asice tavır koyuyorlar. Hz. Musa da veriyor cevaplarını: “Siz daha hayırlı olanı (hürriyeti, onuru, haysiyeti) daha aÅŸağı olanla deÄŸiÅŸtirmek mi istiyorsunuz; inin bir kente (dönün Firavunun Mısırına) orada istedikleriniz var!” diyor... Bu kadir bilmez küstah tavrın cezasız kalması elbet beklenemezdi: “böylece, onların üzerine alçaklık ve yoksulluk damgası vuruldu; Allah’ın gazabına uÄŸradılar. Çünkü onlar Allah’ın iÅŸaretlerini (gerçekleri) reddediyorlar ve haksız yere (bu gerçekleri iÅŸaret eden) elçilerini öldürüyorlardı. Bu, isyan ederek aşırı gitmelerindendi.” (bkz. K. II/6l).

XXX

Ä°nsan Allah’ın verdiklerinden yemeli içmeli ama asla bozgunculuk yaparak dünyayı fesada veren yiyicilere prim vermemeli. Haddi tecavüz ederek tekrar yemek için eski Romalılar gibi yediÄŸini kusmayı amaçlamamalı. Ortalığı kusmukla doldurmamalı. Ne var ki insan bir kere RomalılaÅŸmayagörsün; dur-durak bilmeksizin ister de ister. Amacı yaÅŸamak için yemek yerine yemek için yaÅŸamak haline gelir. Zevkleri bile dejenerasyona uÄŸrar. Köy bahçelerindeki sabah bülbülünün sesi yerine, ÅŸehrin tiyatro sahnesindeki (iÅŸinin ehli olmayan) kütük bir sopranonun böÄŸüren operasına özenir. Ufuk açan temiz ve berrak bir hava yerini disco’nun dumanlı ve loÅŸ atmosferindeki seksin mekanik ritmine bırakır. Ebediyete uzanan onurlu bir hayat çizgisi yerine uyuÅŸturucu izbelerin umutsuz köÅŸelerindeki sefalete yönelik görüntüler gündeme gelir. Ä°nsan böyledir iÅŸti: “eÅŸeÄŸin arkadaÅŸlığı”(*) yerine trafik canavarının gönüllü kurbanı olur...

(Çoban Tefsiri'nden)

(*)TAHASSÜR http://www.kriter.org/index.php?option=com_content&task=view&id=1719&Itemid=73