ANAYASA MAHKEMESÄ° “Ä°ÇKÄ° YASAKTIR” DÄ°YEBÄ°LÄ°R MÄ°?
                        Ali Ä°hsan KARAHASANOÄžLU
 
Son tartışmalarla birlikte, artık herkes açık açık ifade ediyor; "BaÅŸörtü yasağının koyucusu, Anayasa Mahkemesi'dir."
"Ne var, yeni mi öÄŸrendin bunu?" diye tepki vermeyin hemen..
bu durum “Hukuk devleti”nin alfabesine aykırı da, onun için hatırlatmak ihtiyacı hissettim.
Soru şu: "Mahkemelerin, yasak koyma yetkileri var mıdır?"
Soruyu biraz daha açalım.. örneÄŸin bir mahkeme; sigaranın yasak olmadığı bir sistemde, vereceÄŸi bir karar ile sigara yasağı koyabilir mi?

ÖrneÄŸin, Anayasa'daki saÄŸlık konusundaki genel hükümlerden hareket ederek, sonuçta "Sigara kullanmak, Anayasa'da düzenlenen saÄŸlık ile ilgili düzenlemelere aykırı olduÄŸundan, içilmesi mümkün deÄŸildir." ÅŸeklinde bir karar alabilir mi?
Veya; içki kullanımı ile ilgili olarak, ÅŸu veya bu isimli alkollü içecek, kanunlarda açıkça yasaklanmadığı halde, Anayasa Mahkemesi vereceÄŸi bir karar ile bunlara yasak koyabilir mi?
Yahut; Anayasa'daki bazı düzenlemeler gerekçe gösterilerek, "mini etek yasaktır" diye bir karar verilebilir mi?
Konuya, 'Anayasa Mahkemesi zaten böyle bir karar vermez ki' mantığı ile yaklaÅŸmayınız. Sorularımı teorik olarak düÅŸünün..
"Türban takmak yasaktır" diye bir kanun olmadığı halde, üstüne üstlük "kılık kıyafet serbesttir" ÅŸeklinde bir düzenleme olmasına raÄŸmen, Anayasa Mahkemesi "Türban yasaktır" diyorsa/diyebiliyorsa ve bu kararın tüm resmi kurumları baÄŸladığı iddia ediliyorsa, aynı mahkemenin baÅŸka neler yapabileceÄŸi konusunda küçük bir fikir jimnastiÄŸi yapıyoruz iÅŸte!
Tamamen teorik planda!
Anayasa Mahkemesi'nin yapısı/üyelerin görüÅŸleri, böyle bir karar vermeye elveriÅŸlidir/deÄŸildir meselesi, ayrı bir tartışma konusu.
Bugün yapı müsait olmayabilir, ama yarın ÅŸartlar elverebilir. Dolayısı ile, konuyu Anayasa Mahkemesi'nin yapısı ile deÄŸil, Anayasa Mahkemesi'nin "karar verebilme yetkisi" ile ilgili olarak tartışmak gerekir..
Mahkeme'nin yetkisi var ise; yarın yapı müsait olursa, içki, sigara ve mini etek konularında da benzer yasaklar konulabilir demektir..
"Nasıl olsa Anayasa Mahkemesi içkinin yasak olduÄŸuna yönelik bir karar vermez. 'Mini etek yasak' demezler. Dolayısı ile soruya 'Evet, Anayasa Mahkemesi tüm bunları yapabilir' diye cevap verelim" ÅŸeklindeki uyanıklık, konunun temeli ile ilgili tartışmadan sıyrılmayı saÄŸlayamaz!
Hiç kimse, ideolojik menfaati için hukuku katletmemeli...
Bugün "baÅŸörtü yasağı"nı mazur göstermek için "Anayasa Mahkemesi yasak koyabilir" derseniz, yarın o mahkemenin yapısı deÄŸiÅŸtiÄŸinde, "mini eteÄŸe yasak" gelirse, ona da karşı çıkamazsınız!
Oysa sorun çok sıradan ve basit bir sorundur.
"Yasama, yargı, yürütme" ayrımı olan her ülkede, kural koyma yetkisi, yasama organınındır. Yargı organının, yeni bir kural koyma yetkisi yoktur.
BaÅŸörtü yasağını savunanların, herhangi bir kanun göstermeden, Anayasa Mahkemesi'nn kararını ortaya koyarak kendilerini haklı çıkartma gayretleri, tam bir iflas mantığıdır.
Hatta yargı organının yeni bir kural koyma ÅŸeklindeki suçunu örtbas edip, yasağı kaldırmak için yapılacak yasal deÄŸiÅŸiklikleri bile önlemeye kalkışanlar ve "Yargı organlarının verdikleri kararları etkisiz bırakma amaçlı hileli iÅŸlemlere kimse tevessül etmemelidir" diyenler; önce yargı organının, o kararı hangi yetki ile aldığını izah etmelidirler.
BaÅŸörtü yasağına yönelikAnayasa Mahkemesi kararının, Anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸi ile etkisiz bırakılmak istendiÄŸini, ancak bu çabaların boÅŸa çıkacağını ileri sürenler, öncelikle yargı organının hileli iÅŸlemlerine karşı çıkmalıdırlar.
BaÅŸörtünün yasak olup olmayacağını düzenleme yetkisi, madem ki genel kurallar çerçevesinde yasama organınındır; yargı organı, hileli iÅŸlemlerle, bu yetkiyi gasbetmemeliydi..
Bugün yaÅŸanan karmaÅŸanın temelinde, bu yetki gasbı yatmaktadır.
Bence kesin çözüm de, bu yetki gasbını önleyici yasal deÄŸiÅŸikliklerde aranmalıdır!

Ali Ä°hsan KARAHASANOÄžLU

(19.Åžubat 2008 tarihli Vakit gazetesinden)