ÖÄŸrenme Hakkı ve ÖÄŸrenci Affı
Veysi ERKEN
Son günlerde Sayın Muhsin YazıcıoÄŸlu tarafından tekrar gündeme getirilen konulardan birisi de öÄŸrenci affı meselesidir. Bu konunun gündeme getiriliÅŸ sebebi üzerinde durmak fuzuli bir durumdur. Önemli olan maÄŸdur edilmiÅŸ olanların maÄŸduriyetinin giderilmesidir
Aslında af bir suçun yok farz edilmesidir. Meseleye bu açıdan bakıldığında suç iÅŸlemediÄŸi halde öÄŸrencilerin suç iÅŸlemiÅŸ gibi kabul edilip affedilmelerine çalışılması doÄŸru bir yaklaşım deÄŸildir.
Affa konu edinilen husus öÄŸrencilerin büyük bir kısmının parasızlık yüzünden devam edememe,,alanlarını beÄŸenmeme veya öÄŸrenme hak ve özgürlüÄŸünün zorla gasp edilmesinden doÄŸan maÄŸduriyetlerdir. Bir baÅŸka deyiÅŸle hukuka göre suç iÅŸlememiÅŸ öÄŸrenciler affa mahzar olmaktadır(!).
Esasında bir ülkenin kalkınmasında ve söz sahibi olmasında yetiÅŸmiÅŸ insan gücü birinci derecede etkili ve önemli faktördür. EÄŸitim; ferdin niteliklerinde farklılaÅŸma meydana getirme süreci biçiminde tanımlanabildiÄŸine göre, toplumun kalkınmasını saÄŸlayacak ve onu milletler camiasının en önemli unsuru haline getirecek olan eÄŸitilmiÅŸ insanlar olacaktır.
Bilhassa, üniversite eÄŸitiminin hem fertlerin refahı, hem de ülkenin kalkınması için önemli bir role sahip olduÄŸu kabul edilir. YükseköÄŸretim birçok meslek için ön ÅŸart, yüksek gelir ve içtimaî itibarın en etkili belirleyicilerinden birisi ve ülkeler için can damarı kabul edilir.
Bundan dolayı ülkesini ve milletini seven yöneticiler mümkün olduÄŸunca herkesin bu öÄŸretim kademesinden faydalanabilmesini esas alırlar. Zira hiç bir devlet ve vatansever yönetici yükseköÄŸretim hakkından mahrum bıraktığı insan sayısının çokluÄŸu ile övünmez, övünemez.
YükseköÄŸretim diploması “sosyal hareketlilik” araçlarından birisi ve üst katmanlarda yer almanın belirleyicilerinden ise -ki bu doÄŸrudur-tedbirler buna göre alınmalıdır.
Bu izahın yapılması yükseköÄŸretimin gerek fert,gerekse milletin hayatında oynadığı role dikkat çekmek içindir. Dolayısıyla bize göre af meselesine öÄŸrenme hakkı açısından bakılması gerekir.
Bireylerin yükseköÄŸretimden Anayasanın, ilgili kanunların ve uluslararası sözleÅŸmelerin ön gördüÄŸü faydalanma haklarını kullanabilmeleri öÄŸrenme hakkı önündeki bütün engellerin kaldırılmasına baÄŸlıdır.
ÖÄŸrenme hakkı ile ilgili hukukî metinlerden bazıları ÅŸu ÅŸekilde sıralanabilir:
İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi;
“1-Her ÅŸahsın eÄŸitime hakkı vardır. EÄŸitim parasızdır,hiç olmazsa ilk ve temel eÄŸitim safhalarında böyle olmalıdır. Ä°lk eÄŸitim mecburidir. Teknik ve mesleki öÄŸretimden herkes istifade edebilmelidir. Yüksek öÄŸretimi liyakatlerine göre herkese tam eÅŸitlikte açık olmalıdır. Ä°nsan Hakları evrensel Beyannamesi,Madde-26” Maddenin tahlilinden anlaşılacağı üzere,bu beyanname her ÅŸahsın eÄŸitim hakkı bulunduÄŸu gerçeÄŸini kabul etmekle yetinmeyip, ilk ve temel eÄŸitimde devletlere görev yüklemektedir.
EÄŸitim hakkının vazgeçilmezliÄŸi ve devredilmezliÄŸi sebebiyle,bu hak “Ä°nsan Hakları ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair SözleÅŸme(Avrupa Ä°nsan Hakları SözleÅŸmesi)de de yer almış ve taraf devletlerin iç hukuklarının ayrılmaz parçası olduÄŸu gerçeÄŸi teyid edilmiÅŸtir. 1954’te yürürlüÄŸe giren ek protokolde: “Kimse,tahsil etmek hakkından mahrum edilemez. Ä°nsan Hakları ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair SözleÅŸme(Avrupa Ä°nsan Hakları SözleÅŸmesi) Ek Protokol,Madde-2” denilerek eÄŸitim hakkının vazgeçilmezliÄŸi vurgulanmaktadır.
Türkiye bu hükümleri usulüne uygun biçimde kabul ettiÄŸinden dolayı Anayasanın 90. Maddesinin son fıkrasında yer alan “Usulüne göre yürürlüÄŸe konulmuÅŸ milletlerarası andlaÅŸmalar kanun hükmündedir. Bunlar hakkında Anayasaya aykırılık iddiası ile
Anayasa Mahkemesine baÅŸvurulamaz” hükmü uyarınca kanun hükmü olup herkesi ve her kurumu baÄŸlamaktadır.
Bu baÄŸlayıcılık Anayasamızın muhtelif maddelerine yansıtılmıştır. Uluslararası sözleÅŸmelerde yer alan eÄŸitim hakkıyla ilgili Anayasada yer alan maddeler:
Herkes,yaşama,maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahiptir. Madde-17.
Herkes,bilim ve sanatı serbestçe öÄŸrenme ve öÄŸretme,açıklama, yayma ve bu alanlarda her türlü araÅŸtırma hakkına sahiptir. Madde-27.
Kimse,eÄŸitim ve öÄŸrenim hakkından yoksun bırakılamaz.... EÄŸitim ve öÄŸretim kurumlarında sadece eÄŸitim,öÄŸretim,araÅŸtırma ve inceleme ile ilgili faaliyetler yürütülür. Bu faaliyetler her ne suretle olursa olsun engellenemez. Madde-42.
1982 Anayasasının baÅŸlangıç maddesinin 8. Bendi “Her Türk vatandaşının bu anayasadaki temel hak ve hürriyetlerden eÅŸitlik ve sosyal adalet gereklerince yararlanarak milli kültür,medeniyet ve hukuk düzeni içinde onurlu bir hayat sürdürme
ve manevi varlığını bu yönde geliÅŸtirme hak ve yetkisine doÄŸuÅŸtan sahip olduÄŸu” nu ifade etmektedir. Yine Millî EÄŸitim Temel Kanununda;
Genellik ve EÅŸitlik:
EÄŸitim kurumları dil, ırk, cinsiyet ve din ayırımı gözetilmeksizin herkese açıktır. EÄŸitimde hiçbir kiÅŸiye, aileye, zümreye veya sınıfa imtiyaz tanınmaz.(M.E.T.K.,Madde-4)
Eğitim Hakkı:
Temel eÄŸitim görmek her Türk vatandaşının hakkıdır. Temel eÄŸitim kurumlarından sonraki eÄŸitim kurumlarından vatandaÅŸlar ilgi, istidat ve kabiliyetleri ölçüsünde yararlanırlar.(M.E.T.K.,Madde-7)
Özellikle af konusu haline getirilmek istenen yetiÅŸkin fertlerin (YökseköÄŸretim ÖÄŸrencilerinin) eÄŸitim hakkı ile ilgili uluslararası sözleÅŸmelerle getirilen düzenlemelere göre “Herkes, zorunlu öÄŸrenimini bitirdikten sonra daha ileri düzeylerde eÄŸitimini kendi seçeceÄŸi zamana erteleme ve aynı zamanda, eÄŸitim sistemine yeniden girme hakkına sahiptir” denilmektedir.
Bireyin eÄŸitimini kendi dilediÄŸi zamana erteleme ve sisteme yeniden dönebilme hakkını kullanabilmesi sistemin esnek olması ve hiç bir ferdi dışlamamasına baÄŸlıdır.
Buraya kadar yapılan izahlardan da anlaşılacağı üzere “af” konusunu sayın YazıcıoÄŸlu bir lütuf olarak deÄŸil yönetme gücünü elinde bulunduran kurum, kuruluÅŸ ve yöneticilerin yanlışlarını, hatalarını ve hak gasplarını ortadan kaldırılmasını saÄŸlayacak ve öÄŸrenme hakkını sınırsız kullanılabilecek bir tarzda ele alması gerekir.
Kısaca, düzenlemeler bilgi, hüner ve maharet kazandırmaya ve teknolojik geliÅŸmeye önem vermesi gereken yükseköÄŸretim kurumlarından (üniversitelerden) hiç bir öÄŸrencinin kaydı isteÄŸi dışında silinmeyecek ve öÄŸrenme hakkı gasp edilmeyecek tarzda gerçekleÅŸtirilmelidir. Sayın YazıcıoÄŸlu af konusundaki mücadelesini bu doÄŸrultuda yapmalıdır. Zaten aklın, hukukun ve insanlığın gereÄŸi de budur.
Esasında katillere, hırsızlara, hortumculara ve ırz düÅŸmanlarına karışılmadığı bir zaman diliminde öÄŸrencilerle ilgili düzenlemelerin yapılmaması akla aykırıdır.
ÖÄŸrencilerin maÄŸduriyetini gündeme taşıyan ve giderilmesi için çabalayan sayın YazıcıoÄŸlunu tebrik ediyor ve mecliste yapılacak düzenlemelerin kalıcılığının saÄŸlanması için ÅŸu düzenlemelerin yapılmasını diliyorum:
1- Ä°lgili mevzuat yeniden ele alınmalı ve öÄŸrencilerin “kendi istekleri” dışında kayıtlarının -her ne sebeple olursa olsun- silinmesine ve öÄŸrenme hakkının gaspına son verilmelidir.
2-Üniversite yönetimlerinin keyfi muamelelerine yol açan mevzuat aklın, ahlakın, bilim ve teknolojinin gereklerine uygun bir ÅŸekilde yeniden düzenlenmeli ve Yök’ün, Rektörlüklerin, Dekanlıkların keyfiliklerine son verilmelidir.
3-ÖÄŸretim sistemi, öÄŸrencinin öÄŸretim sisteminden dilediÄŸi zaman ayrılma ve tekrar dönmesine imkan saÄŸlayacak esnekliÄŸe kavuÅŸturulmalıdır.
4-Bu tür konuların kanunlarla deÄŸil daha sade mevzuatla düzenlenebilir esnekliÄŸe kavuÅŸturulması ve meclisin konusu olmasından çıkarılması saÄŸlanmalıdır.
5-Bir diÄŸer tedbir,ÅŸimdiye kadar iÅŸlenen hataları gidermek için acilen kanuni düzenlemeler gerçekleÅŸtirilmeli ve öÄŸrenme hakkı gasp edilmiÅŸ öÄŸrencilere hakları iade edilmeli ve okullarına dönmeleri saÄŸlanmalıdır. Sadece kayıtlı kullanıcılar yorum yazabilirler.
Lütfen hesabınıza giriş yapınız veya kayıt olunuz. Powered by AkoComment 2.0! |
