Kuran Meali Ve 1960 Ä°htilali(Ä°kisi arasında ne baÄŸlantı olabilir ki?..) Raci DURCAN Varmış! Geçen Pazar, taze balık almak için Sakarya caddesine uÄŸramıştım. Baktım bir bankta Kemal Kelleci oturmuÅŸ, günlük gazeteleri okuyor. ‘Tanır mı?’ diye selam verdim, unutmamış ve yaşına göre hafızası oldukça kuvvetli izlenimi edindim. Yanına oturup merak ettiÄŸim konuyu açtım. Kendisi ‘Kuran Meali’ denilince akla gelecek 3-5 kiÅŸiden biridir. Kuranın Arapçasından deÄŸil, anlaşılmak üzere Türkçesinin okunması gerektiÄŸi fikrinin öncülerindendir.
Bu iÅŸe nereden bulaÅŸtığını sordum. Kısa ve öz anlattı: 1960 ihtilalinden sonra öÄŸrenciler arasında kamplaÅŸma baÅŸlamış. ‘ArkadaÅŸlarımızın çoÄŸu solcu, bir kısmı da saÄŸcı oldu. Bize de Anadolu çocuÄŸu olarak Ä°slamcı olmak düÅŸtü’ dedi. Fakat kaynak sıkıntısı çekiyorlarmış. O sıralar gidip geldiÄŸi Ä°lahiyat fakültesinde de yeterince kaynak bulamıyorlarmış. Çünkü onlar da bilmiyormuÅŸ, Ä°slam nedir, ne ister?’Kuran okuyacağız, ne dediÄŸini anlamıyoruz’ diye tarif etti durumu. O zamana kadar tek Türkçe Kuran, Atatürk’ün talimatıyla yazılan Elmalı Hamdi Yazır’ın hazırladığı meal. Onun da dili yeni nesle ağır geliyor. Bir gün 1960 Ä°htilalinin komutanlarından Ä°lahiyat fakültesine bir talimat gelir: Kuranın Türkçesinin hazırlanması istenmektedir. Herkes bunun sorumluluÄŸundan kaçar. Fakat emir katidir. ‘Ya bu iÅŸi yaparsınız, ya da defolup gidersiniz’ diye üstelemiÅŸ emir mevkii. Sıkıyı görünce ilk meal hazırlanıp Diyanet Ä°ÅŸleri BaÅŸkanlığı adı altında yayınlanır. Böyle bir bilgiyi daha önce hiçbir yerden okumadım, duymadım.
Sonra diyor Kemal Kelleci; ‘bunu alıp dağıttık, herkesin okuması için çaba harcadık. Bilahare Kuran Tefsirinin yayınlanacağını öÄŸrendik. Mısırlı Seyyit Kutup’un yazdığı tefsirin yayınını heyecanla bekledik…’
*** Mısırlı Seyyit Kutup çok meÅŸhur olan bu eserini hapiste iken yazmıştı. Adolf Hitlerin Kavgam adlı meÅŸhur eserini hapishanede yazdığını biliyoruz. Marx, Das Capital’i tamamlayamayıp öldüÄŸünde, yerine deÄŸerli arkadaşı Engels bu vazifeyi üstlenip eserini bitirmesine yardımcı olmuÅŸtu. Neler oluyor Allah aÅŸkına! 1960 ihtilali Kuranın anlaşılmasını neden bu kadar önemsedi? Yetmeyip hapishanede yazılı bir tefsirin Türkiye’ye giriÅŸinin yolunu açtı? Bir onbaşı olan Hitler nasıl oluyor da Kavgam gibi bir manifestoyu yazabiliyor? Kendi mi yazdı? Ve Marks iÅŸi yarım bırakıp ölünce birileri devreye girip bunu tamamlama zarureti duyuyor? Çağımızın en yaygın bu 3 siyasal görüÅŸünün temelindeki 3 kiÅŸi ve onlara ait 3 eser ile ilgili bu merakı cezbeden benzerlik umarım yakında çözülür. Bir araÅŸtırmacıdan iÅŸin iç yüzünü öÄŸreniriz? |