Yazar Halid ÖZDÜZEN
|
30-06-2015 |
EDEP, HAYA ve AR; Ä°NSANIN ÜÇ GÜZEL ÖZELLİĞİ Halid ÖZDÜZEN “Ä°nsanoÄŸlu eÄŸer edepten yoksun ise, o insan deÄŸildir. Zira insanoÄŸlu ile hayvan arasındaki fark edeptir.” Hz. Mevlâna EDEP :. Güzel hallere ve huylara sâhib olma ve utanılacak hareketlerden sakınma, her hususta haddini bilip, sınırı gözetme hâlidir. Edebiyat bu sözcükten türetilmiÅŸtir.
HAYA.: Sözlüklerde utanma, sakınma gibi manalar verilmiÅŸse de ,Ä°nsana yakışmayacak her türlü davranıştan sakınmadır. Hele toplum içerisinde bu gibi davranışlarda bulunmak "hayasızlık" olarak nitelenmektedir. Ä°slami literetürde ise ayrı bir dini ağırlığı ve mana derinliÄŸi bulunmaktadır. Bir hadis-i
ÅŸerifte "Hayâ îmandandır ve hayâlı olan kimse cennettedir! Hayâsızlık ise kalbin katılığındandır; kalbi katı olan da cehennemdedir!.." BuyrulmuÅŸtur. Haya aynı zamanda Hz. Osman (R.A) önemli bir özelliÄŸidir. Tarihe haya timsali olarak geçmiÅŸtir. AR, Sözlüklerde Edep ve haya ile eÅŸdeÄŸer kelime olduÄŸundan bahsedilse de günlük dilde edep ve hayanın son sınırı olarak kullanılmaktadır.
Ä°nsanı insan yapan bu üç deÄŸerde asrımızda iyice erozyona uÄŸramıştır. Bunun en büyük nedeni Ataerkil toplumlarda bu özellikler sadece kadınlardan beklenir olması ve namus kavramı ile özdeÅŸleÅŸtirilmesidir. .
Halbuki kendine, insanlara, hayvanlara ve doÄŸaya zarar veren her türlü kötülük , Kur'an diliyle "FehÅŸa ve münker" Haya, edep ve ar noksanlığından kaynaklanmak-tadır.
Kısacası bu üç sözcük, güzel ahlakın insanda dışa yansımasının göstergesidir. Sadece kayıtlı kullanıcılar yorum yazabilirler. Lütfen hesabınıza giriÅŸ yapınız veya kayıt olunuz. Powered by AkoComment 2.0! |
Son Güncelleme ( 04-07-2015 )
|