Halit ÖZDÜZEN
Peyami Safa 1899 yılında Ä°stanbul’da doÄŸar. Servet-i Fünun dönemi ÅŸairlerinden Ä°smail Safa'nın oÄŸludur. Sivas'a sürgüne gönderilen babasının orada ölmesi üzerine 1901 yılında iki yaşında yetim kalır. bu nedenle çocuklul ve geçliÄŸinde "Yetim-i Safa" adıyla anılmıştır. Babasız büyümenin acılarının yanı sıra, sekiz dokuz yaÅŸlarında yakalandığı bir kemik hastalığı dolayısıyla çocukluk ve ilk gençlik yılları hastane koridorlarında geçmiÅŸtir. Ä°lerde o günlerini eserlerine soÄŸukkanlı bir ciddiyetle yansıtacaktır.
Hastalık ve savaşın yol açtığı maddî sıkıntılar dolayısıyla öÄŸrenimini sürdüremez, babasının arkadaşı olan Recaizade Mahmut Ekrem onu Galatasarayı vaad eder. Fakat Marif Nazırlığına veda edince onu Galatasaray Lisesi'nde okutma vaadini yerine getiremez. Peyami hayatını kazanmak ve annesine bakmak için Vefa Ä°dadii'(lise )sinndeki öÄŸrenimini yarıda bırakır. o günlerin tanınmış Keaton
Matbaası'nda bir süre çalıştıktan sonra açılan sınavı kazanarak Posta - Telgraf Nezareti'ne girer; Birinci Dünya Savaşı'nın baÅŸlamasına kadar orada çalışır. Daha sonra BoÄŸaziçi'ndeki Rehber-i Ä°ttihat Mektebi'nde öÄŸretmenlik yapmaya baÅŸlar. Dört yıl çalıştığı bu okulda kendi çabasıyla Fransızcasını da ilerletir. 1918 yılında aÄŸabeyi Ä°lhami Safa'nın arzusuna uyarak öÄŸretmenlikten ayrılır ve birlikte çıkardıkları "20. Asır" adlı akÅŸam gazetesinde "Asrın Hikâyeleri" baÅŸlığı altında yazdığı öykülerle gazetecilik yaÅŸamına baÅŸlar. Ä°mzasız olarak yazdığı bu hikâyelerin tutulması üzerine Server Bedi takma adını kullanmaya baÅŸlar. Peyami Safa halk için yazdığı edebî deÄŸeri olmayan romanlarını "Server Bedi" imzası ile yayınlar. Sayıları 80'i bulan bu eserler arasında; Cumbadan Rumbaya romanıyla, Cingöz Recai polis hikâyeleri dizisi en ünlüleridir. Ayrıca ders kitapları da yazmıştır..
1921'de Son Telgraf gazetesinde ve bilahare Tasvir-i Efkâr'da yazar. Nihayet Cumhuriyet gazetesine geçer, 1940 yılına kadar bu gazetede fıkra ve makalelerini yayınlar; roman tefrika eder. Kültür Haftası (21 sayı, 15 Ocak-3 Haziran 1936) ve Türk DüÅŸüncesi (63 sayı, 1953-1960) adlarında iki de dergi çıkarır. Fıkra yazarı olarak Peyami Safa , gazetelerin tirajlarını deÄŸiÅŸtirecek bir güce sahiptir. Vefatında Son Havadis Gazetesi baÅŸyazarıydı.
Çok sevdiÄŸi oÄŸlu Merve'yi askerliÄŸini yaptığı sıra kaybetmesi Peyami Safa'yı oldukça sarsmıştır.. Bu olaydan birkaç ay sonra oÄŸlunun acısına dayanamayarak 15 Haziran 1961’de Ä°stanbul'da kendisi de vefat ederek,. Edirnekapı ÅžehitliÄŸi'ne defnedilir. Peyami Safa kendi kendini yetiÅŸtirmiÅŸ ender kiÅŸilerden biridir. Fransızcayı Fransızca gramer kitabı yazabilecek kadar ve tıp ilmini bir doktor kadar öÄŸrenmiÅŸtir. 43 yıl hiç durmadan yazan güçlü bir fikir adamı, romancı ve aynı zamanda polemikçidir. Nâzım Hikmet Ran, Nurullah Ataç, Zekeriya Sertel, Muhsin ErtuÄŸrul, Aziz Nesin'le pek çok polemiÄŸe girmiÅŸtir.
Güçlü kalemi ile kısa zamanda Bâb-ı Âli’de yıldızlaÅŸan Peyami Safa muharrirlik yanında, aynı zamanda güçlü bir kuramcı ve çaÄŸdaÅŸ Türk Edebiyatının roman tekniÄŸini en çok geliÅŸtirmiÅŸ romancısıdır. Fıkra ve makalelerinde saÄŸlam bir mantık dokusu ve inandırıcılık görülmektedir.. Romanlarında olaydan çok tahlile önem vermiÅŸtir. Toplumumuzdaki ahlâk çöküntüsünü, medeniyetin yarattığı bocalamayı, nesiller ve sosyal çevreler arasındaki çatışmayı dile getirip, birbirine zıt kavramları, duygu ve düÅŸünce tezatlarını ustaca iÅŸlemiÅŸtir.
Türk düÅŸünce ve edebiyatın ölümsüz eserler bırakan üstadın ruhu Åžad olsun
Sadece kayıtlı kullanıcılar yorum yazabilirler.
Lütfen hesabınıza giriş yapınız veya kayıt olunuz.
