Necati Çetin ÖNAL
            Erdemli bir insanın ardından ÅŸehadeti konuÅŸmak....
Muhterem aÄŸabeÄŸim Erdem Åžentürk "Necati neden yazmıyorsun" derdi. Selami abi de aynını dedi.... Taziye oturumunda Erdem aÄŸabeÄŸi konuÅŸtuk. Erdem aÄŸabeÄŸin birçok meziyetinden bahisle onun yazma hasletinden bahis açılınca, ben de Erdem aÄŸabeÄŸimi Selami aÄŸabeÄŸimi hatta çok daha önceleri hocam fikir ustam Said Çekmegil aÄŸabeÄŸimi dinledim;yazmaya koyuldum.

   Selam olsun rahmet olsun Said aÄŸabeÄŸime ve Erdem aÄŸabeÄŸime...
  

     Ardından fikir kulübü usulu ile- ÅŸehid kimlere denir – i konuÅŸuyorduk. Ben zaten bu konu üzerine daha evvel biraz zihnimi zorlamış ve ÅŸehadet kavramı üzerinde bir yanlış anlamanın, bir mana kaymasının sanki varlığını tespit etmiÅŸtim. Çünkü ‘Allah yolunda öldürülenlere ölüler demeyin; hayır onlar diridirler. Ancak siz bunu bilmezsiniz.’2/154. diye meallendirilen ayette zaten ÅŸehid veya ÅŸahid kavramları geçmiyordu.

            MüÅŸrikler, hakikatı örtenler, ehli dünya, bu yaÅŸanan hayattan baÅŸka bir hayatın olmadığını vehmeden, Allah yolunda canlarını verenlerin boÅŸ yere ölüp gittiklerini yayıyorlardı. Böyle bir propaganda içindeydiler. Bu ayet onlara tokat atar gibi, onların ölmediklerini, diri olduklarını haber veriyordu. Allah yolunda savaşıp ölenlerin –kendi dar hevalarıyla hükmederek, savaÅŸta ölen müminlerin yok ulup gittikleri- propaÄŸandasını yayanlara hitaptı bu. Onlar sizin anladığınız biçimde ölüp yok olmadılar onlar varlar yaÅŸarlar, yaşıyacaklar ve izansız müÅŸriklerin bilemiyecekleri biçimde mükafatlandırılacağı bildirilmektedir sanki o ayette... Allah yolunda ölenlerin diri olduklarını, onlara vaat edilen mükafatın geleceÄŸini, iman edenler zaten bilir... Burada muhatap müÅŸriklerdir. Buraya kadar bu ayet-i kerimede ÅŸehidlik veya ÅŸahitlik etmek ile ilgili bir kavram kuranı kerimde zikredilmez. Ancak elbetteki bu ayetin tefsirlerinde Allah yolunda ölenlerin ÅŸehid veya ÅŸahid oldukları çoÄŸu tefsirlerde izah edilmiÅŸtir. Bazı hadisilerde de bunlara iÅŸaretlerler vardır. Åžimdi buradan hareket ile kıtalde öldürülenlerin dışında kimsenin ÅŸehid veya ÅŸahidler olamıyacağını kim söyleyebilir. EÄŸer kur’an a bakmaz ezbere konuÅŸurlarsa kur‘anın iÅŸaret ettiÄŸi ÅŸahidleri ve ÅŸehitleri göremiyeceklerdir. Biraz zahmet eder ararlarsa asıl  Allah yolunda dirilip insanların dirilmesine vesile olanlara Kur'anın ÅŸehidler ve ÅŸahitler denilebileceÄŸinin iÅŸaretlerini bulurlar. Bu ezberlerin ancak kuran araÅŸtırılması ile bozulması mümkündür.

      “Allahtan baÅŸka ilah olmadığına Allah ÅŸahiddir. Melekler , hak ve adalet sahibi ilim sahipleri de ÅŸahittir. O (rabbul alemin) aziz ve hakimdir.3/18.
                 Hatta ona vardıklarında aleyhlerine kulakları gözleri ve derileri ÅŸehadet eder, neler yapıyorlarsa.41/20
                 Muhakkak ki bu hatırlatmada kalbi(mühürlenmemiÅŸ olan)için ve ÅŸahid olarak kulak veren için bir uyarı vardır. 50/37
                   ……..Resul size ÅŸahit olsun sizler de (bütün bir yer yüzünde) tüm insanlar üzerine ÅŸahitler olunuz………22/78

                Yukardaki ayetikerimelerden ilkinde kuran ifadesiyle aynen ÅŸehid kavramı geçer. Ä°kinci ayetde de aynen ÅŸehit kavramı geçer.Üçüncü ayetde de ÅŸehid kavramı aynen geçer. Dördüncü ayetde de (ÅŸüheda) yani çoÄŸul ÅŸehidler olarak geçer.
                 Yalnız hep misal olarak zikrettiÄŸimiz ve ÅŸehitler için aldığımız bakara 154 üncü ayaetde hiçbir ÅŸekilde ÅŸehid veya ÅŸahid kavramlarına rastlıyamazsınız.

                  Peki ÅŸimdi nasıl diyebiliriz ki ÅŸu mevzide ölenler ÅŸehittir de bu mevzide ölenler ÅŸehit deÄŸildir. Åžehidin ve ÅŸahitlerin nasıl olabileceÄŸi ÅŸehit nasıl olunacağını zahmet edip biraz ararsak kuranda ifadesini bulacağız.
                   Åžu ifadeye çok dikkat kesilmemiz gerek fikrimce. Ä°nsanlar üzerine ÅŸehidler veya ÅŸahitler olun, diyor yukardaki ayet. EÄŸer müminler yer yüzünde bütün bir insanlığa  ÅŸahitlik etmezler ise fitne daha kolay kaplayacaktır. Sanki Rabbul alemin bütün insanlığın sorumluluÄŸunu bize yüklemiÅŸ gibidir. O halde Allah yolunda ÅŸahid veya ÅŸehid olmak istiyenin hedefi ÅŸu kavim veya bu kabile deÄŸil bütün bir yer yüzü olmalıdır.

                 Ä°lk belirttiÄŸim ayette Allahın, meleklerin ve "ilim de yakin sahipleri"nin Allahtan baÅŸka ilah olmadığına ÅŸahitlik veya ÅŸehid olabilme kuralının konulduÄŸuna rastlarız. Kur ‘an ifadesi ile ulul ilim nasıl anlaşılmalıdır. Geleneksel anlayışla uydum kalabalığa hesabıyla Müslüman olduÄŸu zehabına aldanmayıp sorgulayarak, arayarak, fikir çileleri çekerek alın teri dökerek teslim olabilmektir... Allah mücahede edenlere yollarını açacağını vaat etmektedir. Belki bu yolla ÅŸehidliÄŸe veya ÅŸahitliÄŸe mustahak olunabilir...

              Kanaatimce Aliyalar, Afganiler, Akifler, Abduhlar, Saidler, Kutuplar ve daha niceleri (bunları sadece yakın tarih için söylüyorum) belki Allah yolunda ÅŸahidlik yapmışlar ve halen açtıkları çığırlarla ÅŸahitlikleri devam etmektedir. DoÄŸrusunu rabbul Alemin bilir. Vesselam.
                                                                                                Necati Çetin Önal-29/12/12  BURSA
                   
     (Not: Fıkhi irdelemeler içeren bu yazı hakkında doÄŸru düÅŸünce rehberimiz Bahattin Bilhan hocamızın görüÅŸ ve  uyarılarını bekliyoruz... Editör)