Üç silahÅŸorun silah kullanmaktaki ustalığını hemen söyleyebiliriz. Burada önemli olan onun hangi amaçla kullanılacağıdır. Özellikle geçmiÅŸ zamanlarda Avrupa’da silah kullanımı önem taşımalıydı. DiÄŸer bir tarifle barbarlığın var olduÄŸu yerde insanlar karşılıklı olarak silaha önem verirler.

Bizdeki üç aydın kardeÅŸ silahlarıyla deÄŸil, uygar açılımlarıyla dikkat çekerler. Onlardan birisi MTTB’de bir fazilet savaÅŸçısıdır. O, Ä°stanbul’da bir yandan avukatlık yaparken öte yandan gençlerle birlikte çalışarak onların yanında yer alıyordu: Sait Bilgiç, kardeÅŸlerin en büyüÄŸüdür. Onu

kardeÅŸlerinin vatanseverliÄŸini ölçü alarak deÄŸerlendirebiliriz. Çünkü çalışmaları hakkında ayrıntılara varan bilgim yok. Yalnız MTTB’ye baÅŸkan olan bir ÅŸahıs mutlaka güzel erdemlere sahip olacaktı.

Prof. Emin Bilgiç Hoca da DTCF’de yetiÅŸtirdiÄŸi öÄŸrencileri ile Türk kültürüne çok parlak hizmetler vermiÅŸ bir insandır. “Maarif Davamız”, “Kültür Davamız” oldukça aktüel eserleridir.

Dekanlığı sırasında Åžule Yüksel Åženler Hanımın DTCF konferans salonunda konuÅŸması için kendisine baÅŸvurulur. O ise böyle bir konuÅŸma yapılmasını görev bilerek salonu öÄŸrencilere tahsiste hiç beis görmez. Bu tahsisin önemi, konuÅŸmanın konusu ve o günlerin öÄŸrenci kavgalarıyla dolu olmasıydı. Hoca hiç fütur getirmeden bu konuÅŸmanın kültürel bir hizmet olacağını düÅŸünmüÅŸ olmalıydı. Zaten her aydın insan da böyle düÅŸünebilirdi. Üstelik böyle bir salon öÄŸrenci etkinliklerinde kullanılmalıydı ve onların geliÅŸmesine hizmet etmeliydi.

Ayrıca hocamız çok sempatik bir kiÅŸiliÄŸe sahipti. Ziyaretine gidenlere çok ikramlarda bulunması yanında özellikle yaptığı konuÅŸmalarıyla adeta onları sohbete doyururdu. GösterdiÄŸi olgun davranışlarıyla o yalnız profesör deÄŸil, tam bir Anadolu insanı idi. Zaten bir aydın insan daha farklı düÅŸünülemezdi.

Kendisine iyiliÄŸin silahÅŸoru diyeceÄŸimiz Dr. Saadettin Bilgiç ise Türk insanının tümüyle dertlerini yüklendiÄŸi çalışmalarıyla meclisteki yorgunluÄŸundan sonra evinin alt katındaki dairesinde sürekli vatandaşın dertleriyle uÄŸraşırdı.

UlaÅŸtırma Bakanlığı görevindeyken memuriyete atanamaz denilen bir memurun tekrar iÅŸe alınması onu karakterize etmekteydi. Ä°ktisat mezunu bir genç görevini yapamamak ithamıyla iÅŸinden uzaklaÅŸtırılmıştır. Bu ÅŸahıs da Selami Çekmegil’i bularak derdini Saadettin Beye anlatır veya durum herhangibir ÅŸekilde ona iletilir. Detay bilmiyorum ama Olay veya ÅŸahıs hakkında kulak misafiri olarak, kendilerinin “Ötekiler nasıl görev yaptıysa, o da öyle yapmıştır.” dediklerini duymuÅŸtum. Ä°nsanlar arası iliÅŸkiler veya hakkın yerine getirilmesini ilgilendiren bu noktadan itibaren tümüyle asalet kuralları iÅŸlemektedir. Ä°nsan deÄŸeri bilmeyen bir takım yetkilendirilmiÅŸ insanlar -hırslarına esir olarak- çevrelerindekileri bir kısmını ezerek diÄŸerlerini de baskı altına almak isterler.

Çoluk çocuÄŸu ile ortada kalan o memur beyin durumunu tasavvur oldukça zordur. Dede Korkut Masallarındaki “Kara gün kararıp kalmaz ya ey oÄŸul!” sözünün tam zamanıdır. Mangal yürekli Saadettin Beyin emirleriyle memur bey göreve iade edilir

Bu olay 1965’li yıllarda cereyan ederek çoluk çocuÄŸu ile bir aile periÅŸanlıktan kurtarılır. Åžahsen beni de beyefendinin gösterdiÄŸi ÅŸefkat veya insani duygular öyle etkilemiÅŸ olmalı ki Necip Fazılın deyimiyle “Beyin zarındaki kıymık” gibi bugünlere gelmiÅŸ. Åžahsın iÅŸine dönmesiyle yalnız o deÄŸil, bütün bir aile kurtuluyordu.

Yetkili mevkilerde bulunan insanlara örnekti Sadettin Bey. Çünkü birilerinin beyinlerine çöreklenmiÅŸ yılandan daha korkunç kaprislerle memur beylerle uÄŸraÅŸanların pek çok örnekleri vardır.Mesela Türk Edebiyatının gözdelerinden Yahya Kemal, Tevfik RüÅŸtü Aras’ın jurnalleri ile Lizbon’da orta elçi iken yurtiçine çağırılmış, fakat bazı endiÅŸeler yüzünden iki yıl Avrupa’da dolaÅŸmış durmuÅŸtur. Daha sonra Hamdullah Suphi’nin araya girmesi ile ÅŸairimiz Türkiye’ye gelebilmiÅŸtir. Hatta YahyaKemal endiÅŸeli davranınca ona: “Ben sizin kefilinizim. Size gelecek her kötülük, karşısında beni bulacaktır.” demiÅŸlerdi (Yahya Kemal- Sermet Sami Uysal). Böyle yürek yakan olaylarda yalnız jurnalci deÄŸil, ona aldananlar da aynı iÄŸrenç sorumluluÄŸa ortak durumdadırlar.

Bu kötülüklere sebep olan insanların sürekli yürekleri yanmıyorsa benzer olayları duydukça ister istemez vicdanlarında yanan bir ateÅŸin acılarını duymaları muhakkaktır. Ä°ÅŸte Sait, Emin ve Saadettin Bilgiç örnekleri… Bu “üç insan adamdan” bize en güzel vicdan örnekleri kaldı. Åžimdi buradan bu örnek iÅŸlerinde kendilerine ve muhtaç durumda iken yardım eden Selami Çekmegil Beye minnettarlığımı sunuyorum. Saadettin Beyin insani duygularına bir örnek daha verelim. UlaÅŸtırma Bakanlığına Isparta’dan bir köylü vatandaÅŸ gelmiÅŸtir. Kendilerine bakanlık binasında ara sıra rastladığım bu ÅŸahsın oraya niçin geldiÄŸini anlar gibi oldum. Yanındaki birine “iki öküzüm de öldü, ortada kaldım. Çift sürmek için hiç imkânım kalmadı.” dediÄŸine kulak misafiri oldum. Oradan ayrılırken duyduÄŸum ise koca reis’in ona iki öküz alacak kadar para vermiÅŸ olmasıydı.

Dilimizde “Ä°nsanı” ne kadar olumlu anlamda kullanılırsa adam da o kadar tarafsızlık ifade eder. “Üç Ä°nsan Adam”deriz ama “Üç Adam Ä°nsan sözleri anlam ifade etmez. “Ä°nsanoÄŸlu veya insan evladı” derken bu olumluluÄŸu çok açık görmekteyiz.

AÅŸağıdaki ÅŸu olayın maÄŸdur ettiÄŸi insanların da Saadettin Bey gibi yiÄŸitler eliyle düzeltilmesini gönül ne kadar arzu ederdi. Anadolu’nun insan denizinden çıkan bir genç askere gittiÄŸinde ikinci dünya savaşının çok sıkıntılı günlerinde sıhhiye çavuÅŸu olmuÅŸtur. Görünen odur ki bu genç uygun imkânlar bulsa imiÅŸ doktor bile olabilirmiÅŸ. Fakat köyde ailesini geçindiremeyen babaların çocuklarını okutmaları ne kadar zormuÅŸ. Bu sıhhiye çavuÅŸu askerden döndükten sonra köyde karşılaÅŸtığı sıkıntılar yüzünden bir hastanede iÅŸ ararken çorum millet hastanesine girebilmiÅŸtir. Fakat orada dört yıl hizmet eden bu ÅŸahsın kapısı acı bir haberle çalınır ve “Kadro harici oldunuz.” denilir. Bir yandan saÄŸlık elemanına çok ihtiyaç varken ve nüfus da artmaya devam ederken yetiÅŸmiÅŸ bir elemana düÅŸman zihniyetiyle davranmak herhalde acıklı bir davranış olsa gerektir. O zamanlar ne yazık ki bu ÅŸahsa yardım edecek ne bir Selami Çekmegil, ne de bir Dr. Saadettin Bilgiç vardır. Elbette iyi insanlara insan hayatında her zaman ihtiyaç olacaktır. Fakat kaprisleri ile insan avında olanlar toplumlara hiçbir yerde yol gösterici olamazlar.

(*) Almanya E. EÄŸitim AteÅŸemiz