CEVDET PAÅžA’YA GÖRE AKÅžAMCILAR
Bilal SÜRGEÇ
ReÅŸit PaÅŸa’dan sonra Osmanlı hükümetinin iÅŸleri Ali ve Fuad PaÅŸalara kalmıştı. Fuad PaÅŸa, Ali paÅŸa’ya sürekli iltifat eder “ReÅŸit PaÅŸa günlük zuhur eden müÅŸkilatı hal ederdi. Efendimiz ise ÅŸu kadar sene sonra gelecek ÅŸeyleri düÅŸünüp tedbir edersiniz.” Sözü ile yetinmeyip “Sokollu ve Köprülü gelip de ÅŸu zamanı görseler.. Onların zamanında iÅŸ görmek kolaydı. Marifet ÅŸimdiki zamanın müÅŸkülatını hal etmektir.” Yolunda Ali PaÅŸa’yı övecek ÅŸeyler söylerdi.
Fuad PaÅŸa’nın bu iltifatına daha fazla dayanamayan Cevdet PaÅŸa, Köprülü Mehmed PaÅŸa’nın ilerlemiÅŸ yaşına raÄŸmen fena duruma düÅŸüp rükuya varmış bir devleti kaldırmaÄŸa kendini vakfettiÄŸini bunda da muvvafak da olduÄŸun ÅŸimdi de öyle fedakar vezir olsa devleti ihya edeceÄŸini belirterek ÅŸöyle konuÅŸur “ Siz Köprülüden malumatlısınız lakin bahçe tanzim etmek ve adam kayırmak gibi zatiyat ile uÄŸraşıyorsunuz ve Köprülü gibi büyük muvvafakiyetlere nail olamıyorsunuz. (Maruzat s 50)
CEVDET PAÅžA’YA GÖRE AKÅžAMCILAR
Cevdet PaÅŸa’nın Ali ve Fuad PaÅŸalara yöneltiÄŸi tenkitlerin başında devlet kademelerine ehliyetsiz atamaların yapılmasıdır. Bu atamalarla iÅŸ başına gelen kiÅŸilerde devlet adamı vasfı bulunmamaktadır.Fuad PaÅŸa Ali PaÅŸa’dan çekinmektedir. Ona göre ReÅŸit PaÅŸa bile Ali PaÅŸa ile baÅŸa çıkamadı kendisi nasıl çıkabilirdi. Ali PaÅŸa olmazsa dış ve iç meselelerin altından kalkamazdı. Ali PaÅŸa tarafını idare için oradan gelen her isteÄŸi kabul ediyordu.Memur tayininde doÄŸru seçim yapılmamaktaydı. Cevdet PaÅŸa buna ÅŸu misali vermektedir: “Ä°stanbul payelilerinden Buruni Vehbi Molla namında bir kallaÅŸ vardı. Ä°lmi “Mızraklı Ä°lmihal”in üst tarafına geçemezdi. Lakin Ali PaÅŸa’nın akÅŸamcılarından yani kadeh yaranından olduÄŸu cihetle Ä°stanbul Payesi’ne kadar çıkmış ve Ma’rif-i Umumiye Nezaret-i Celilesi muavini olmuÅŸtu.Halbuki fuhÅŸiyuat ile maruf olduÄŸundan “ mekteb çocuklarının emri terbiyesini böyle bir ÅŸahsa ihale nasıl caiz olur “deyü halk söylenmekte oldukları cihetle ba-irade-i seniye azl olunmuÅŸtu.”(s 50)
Sadece kayıtlı kullanıcılar yorum yazabilirler. Lütfen hesabınıza giriş yapınız veya kayıt olunuz. Powered by AkoComment 2.0! |