Eyüp BEYHAN
Uluslararası Ä°liÅŸkiler disiplininin temel kitaplarından biri olan, ünlü diplomat ve ABD’nin DışiÅŸleri Eski Bakanı Henry Kissinger’ın “Diplomasi” kitabında “Büyük bir baÅŸkan, halkının geçmiÅŸi ile geleceÄŸi arasında bir köprü kurarak aynı zamanda bir eÄŸitici olmalıdır” der.

Büyük devlet adamı merhum 8.CumhurbaÅŸkanımız Turgut Özal, “21.Asır Türk asrı olacaktır” derken Milet’inin hem ÅŸanlı geçmiÅŸini anıyor hem de geleceÄŸinin ufkunu çiziyor. 18 yıldır Türkiye’de yaÅŸayan Amerikan Wall Street Journal gazetesinin Ä°stanbul temsilcisi Hugh Pope, "Fatihlerin Torunları: Türk Dünyasının YükseliÅŸi" adlı kitabında, 21. Yüzyıl Türklerin yüzyılı olacak derken sadece bizi kastetmiyor elbette. Türk dünyasının öteki ülkelerini de kastediyor: Özbekistan, Azerbaycan ve Kazakistan, mesela!... Åžöyle bir saptama yapmış: “Orta Asya ülkeleri 1937'nin Türkiye'sini andırıyor. Bunlar dünyanın en iyi yönetilen yerleri olmayabilirler ama muazzam bir deÄŸiÅŸim yaÅŸanıyor. Mesela bugün Kazakistan'ın finans yapısı Rusya'dan ileridir. Eminim ki Türklerin kurduÄŸu birçok ülke çok büyük atılımlar yapacak." Ve Özal’ın haklılığını ve “büyük baÅŸkan” olduÄŸunu teyit ediyor, yazar Pope. Yabancılar Özal’a ve Özal’ın ufkunu derinlemesine analiz ede dururken, bizdeki monÅŸerler hem Özal’a hem de Özal’ın çizdiÄŸi ufka BaÅŸbakan ErdoÄŸan’ın tabiriyle “Fransız kaldılar”.

Türk dış politikada paradigmaların deÄŸiÅŸebileceÄŸinin sinyali veren Menderes ve Özal’dan sonra BaÅŸbakan ErdoÄŸan ve ekibi de meÅŸaleyi yaktı. BaÅŸta Türkiye ve Türk dünyasının kaderini deÄŸiÅŸtirircesine bir aydınlığa ulaÅŸtırdı. Devlet adamı ve düÅŸünür Hasan Celal Güzel bir yazısında: “21. yüzyıl ‘Türk Asrı’ olacaktır. ErdoÄŸan’ın liderliÄŸinde ve Gül’ün devlet ÅŸemsiyesi altında, diplomasi dehası DavutoÄŸlu, bir ipekböceÄŸi gibi dış politika kozasını örmeye devam ediyor...”
Henry Kissinger;“Reel politik güç hesaplarının ve ulusal çıkarların üzerine kurulmuÅŸ bir politikadır” der. 2002’den bu yana Reel politik eksenin de baktığımızda Türkiye’nin hariciye politikasında alışa gelmiÅŸ hem MonÅŸer diplomasisi iflas etmiÅŸ, hem de uluslararası güç dengelerinden bir deÄŸiÅŸim meydana gelmiÅŸtir. Bu deÄŸiÅŸim ve dönüÅŸümün mimarının hakkını teslim etmezsek tabiri caiz ise, insafsızlık ve vicdansızlık olur. Bugün dünyada ve bütün mazlumların sesi olan ve batının hasta adam ilan ettiÄŸi bir milleti bugün Avrupa’nın en saÄŸlıklı adamı haline getiren büyük Türkiye’nin mimarı BaÅŸbakan R.Tayyip ErdoÄŸan ve ekibidir.

Türkiye dış politikada son yıllarda ciddi atılımlar yaptı. “KomÅŸularla Sıfır Problem” politikası takdir edilecek bir uygulama. Dış iliÅŸkilerimiz eskiyle kıyaslanamayacak kadar çeÅŸitlendi. Dış ticaretimiz geniÅŸ bir coÄŸrafyaya ve yüzden fazla ülkeye ulaÅŸtı. Bu açılımlarda baÅŸarılı politikalar geliÅŸtiren ve uygulayan Hükümetin payı büyük ise de esnekliklere ve deÄŸiÅŸimlere ayak uydurabilen, kendisini yenileyen ve geliÅŸtiren ticaret erbabının ve sivil toplum kurumlarının katkısını unutmamak gerekir. Dikkat edilirse BaÅŸbakan ErdoÄŸan hemen her konuÅŸmasında birliktelik mesajı verir; “beraber yapacağız, beraber baÅŸaracağız ve biz birlikte Türkiye’yiz”.

Atatürk dış politika ile ilgili bir konuÅŸmasında dış politikada güçlü olmanın dayanağı iç politika olduÄŸunu söyler:«…Dış politika, iç teÅŸkilât ve iç politikaya, dayandırılmak mecburiyetindedir, yani iç teÅŸkilâtın tahammül edemeyeceÄŸi geniÅŸlikte olmamalıdır Yoksa hayâlî dış politikalar peÅŸinde dolaÅŸanlar, dayanak noktalarını kaybederler…»(Ä°zmir Ä°ktisat Kongresini Açış Söylevi.)  Yaklaşık 9 yıllık iktidar süresince BaÅŸbakan ErdoÄŸan’ın dış politikada baÅŸarılı olmasının en büyük nedeni hiç ÅŸüphesiz ki iç politikada baÅŸarılı olmasıdır. Gerek ekonomik büyüme, sosyal devlet ilkesi doÄŸrultusunda yoksulluÄŸun azaltılması, gerek adaletin tüm boyutlarıyla tesis edilmesi, saÄŸlık, eÄŸitim hizmetlerinde çıtanın yükselmesi, demokrasinin güçlenmesi ve toplumsal barışın saÄŸlanması, marka kentler vb. birçok hizmetle halkın güvenini kazanması aÅŸikârdır. Yazımızın giriÅŸinde de belirttiÄŸimiz Henry Kissinger’ın “büyük baÅŸkan” profiline, BaÅŸbakan ErdoÄŸan’ın girdiÄŸini belirtmemiz mübalaÄŸa olmasa gerek.

Ak partinin yayınlamış olduÄŸu “Türkiye Hazır Hedef 2023” kitabında Lider ülke bölümünde özet olarak yaklaşık 9 yıllık, BaÅŸbakan ErdoÄŸan’ın liderliÄŸindeki, hükümetin dış politika ile ilgili yapmış olduÄŸu ve 2023 vizyonuna yönelik çalışmalarını dikkatlerinize sunmak istiyorum. Böylece BaÅŸbakan ErdoÄŸan ve ekibinin baÅŸarısını siz deÄŸerli okuyucularımızın takdirlerine sunuyorum.

AB Ä°LE Ä°LÄ°ÅžKÄ°LER
AB tam üyeliÄŸi stratejik hedefi:
*AB’ye üyelik ülkemizde demokratik standartların yerleÅŸik hale gelmesi, ticari iliÅŸkilerimizin geliÅŸmesi, Avrupa’yla mevcut iliÅŸkilerimizin daha da güçlenmesi açısından stratejik bir önem arz etmekte.
* AB’ye tam üyelik, Avrupa’nın geleceÄŸi açısından da stratejik önem taşımaktadır.
*Bizim üzerinde ısrar ettiÄŸimiz temel konu, Avrupa’nın kendi ilkeleriyle çeliÅŸmemesi ve Türkiye’ye ayrıcalıklı bir muamelede bulunmamasıdır.
*Bazı Avrupa ülkelerinde görülen Türkiye karşıtı tutuma raÄŸmen, AB’ye tam üyelik konusunda kararlığımızı sürdüreceÄŸiz.
*Müzakere sürecinde yaptığımız ve bundan sonra da yapacağımız reformları, ülkemizin ve vatandaÅŸlarımızın çıkarına olduÄŸu için hayata geçirmeye devam edeceÄŸiz.
*Avrupa’daki vatandaÅŸlarımızı hiçbir zaman yalnız bırakmadık, bundan sonra da bırakmayacağız.
*Bu amaçla Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar BaÅŸkanlığı kuruldu.
*Yurt dışında yaÅŸayan vatandaÅŸlarımız için asimilasyona karşı çıkarken entegrasyona “evet” diyoruz.
*YurttaÅŸlarımızın yaÅŸadıkları toplumlara entegre olmasını ve siyasi, ekonomik ve kültürel alanlarda aktif rol oynamasını destekliyoruz.

ABD
*Türkiye ile ABD arasında iliÅŸkiler “model ortaklık” olarak yeni bir boyut kazanmıştır.
Ä°ki ülke arasında yapıcı ve kapsamlı iliÅŸkileri geliÅŸtirmeye ve sonuç odaklı bir çerçevede güçlendirmeye devam edilecektir.
*Irak, Afganistan, Arap dünyası, OrtadoÄŸu Barış Süreci, Kafkaslar da istikrar ve Balkanlar’da normalleÅŸme süreci, iki dost ülkenin yakından takip ettiÄŸi konular. Bu konulardaki çabalarımız devam edecektir.
*Amerikalı muhataplarımızla siyasi diyalog ve iÅŸbirliÄŸi aynı yoÄŸunlukta sürdürülecek.
*En önemli hedeflerimizden biri de Türkiye ile ABD arasındaki ekonomik iliÅŸkilerin güçlendirilmesi ve ticaret hacminin arttırılması olacaktır.
*Türk ÅŸirketlerinin Amerikan pazarından daha büyük pay alması için Ekonomik Koordinasyon mekanizması etkin bir ÅŸekilde kullanılacaktır.
*Enerji, güvenlik, terörizmle mücadele, iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi, eÄŸitim ve bilim ve teknoloji konularında çalışmalara devam edilecektir.
KIBRIS
*Kıbrıs politikamızın ana hedefi, Kıbrıs Türk halkının çıkarlarının korunması ve DoÄŸu Akdeniz’de bir istikrar ortamının yaratılmasıdır.
*Kıbrıs’ın barış ve huzur adası haline gelmesi için yürüttüÄŸümüz ilkeli ve kararlı dış politika, bundan sonra da Kıbrıs politikamızın ana çerçevesini oluÅŸturacaktır.

ORTADOÄžU
*OrtadoÄŸu’yu çatışmaların, savaÅŸların, geri kalmışlığın, fakirliÄŸin, kötü yönetimlerin deÄŸil; barışın, istikrarın, refahın, kültür ve medeniyetin bir merkezi olarak görüyoruz.
*OrtadoÄŸu haklarının kendi tarihlerinin aktörü olma iradesini destekliyoruz.
*OrtadoÄŸu’daki sorunların çözümünde çatışmanın deÄŸil müzakerenin, savaşın deÄŸil diplomasinin hakim olması gerektiÄŸine inanıyoruz.
*OrtadoÄŸu ülkeleri ve halklarıyla son yıllarda geliÅŸtirdiÄŸimiz iliÅŸkiler, Irak’tan Lübnan’a, Suriye’den Filistin’e, Mısır’dan Körfez’e kadar bölgesel barış ve istikrara önemli katkılar sunmuÅŸtur.
*Türkiye’nin herhangi bir bölgesel meselede ne söyleyeceÄŸi, nasıl bir tavır takınacağı yakından takip edilmektedir.
*AK Parti, Türkiye ile OrtadoÄŸu halkları arasında yeni bir dostluk ve kardeÅŸlik döneminin baÅŸlamasına öncülük etmiÅŸtir.
*OrtadoÄŸu’daki demokrasi adına büyük deÄŸiÅŸim sürecinin kan dökülmeden yaÅŸanması, bizim için hem insani hem de siyasi bir öncelik.
*Biz OrtadoÄŸu’daki yaÅŸanan hadiseleri bir normalleÅŸme süreci olarak görüyoruz.
*Halkın ertelenmiş taleplerinin gecikerek de olsa yerine getirilmesi olarak değerlendiriyoruz.
*OrtadoÄŸu ülkeleri ve halklarıyla olan iliÅŸkilerimizde de bir normalleÅŸme süreci yaÅŸanmaktadır.
*Hedefimiz, TC vatandaÅŸlarının bütün OrtadoÄŸu’da rahatça gezebilmesi, ticaret yapabilmesi, muhataplarıyla ortak projeler geliÅŸtirebilmesidir.
*OrtadoÄŸu halklarının da Türkiye’yi önemli bir ticaret, diplomasi, eÄŸitim ve kültür merkezi olarak görmelerini saÄŸlayamaya devam edeceÄŸiz.
*Bu çerçevede vizelerin karşılıklı olarak kaldırılması ve Yüksek Düzeyle Stratejik Ä°ÅŸbirliÄŸi Konseyi uygulamasına devam edecek, Türkiye ile bölge ülkeleri arasında tam ekonomik entegrasyonu saÄŸlayacağız.

BALKANLAR
*Balkanlarda siyasi istikrar ve toplumsal huzura katkı yapmak birinci önceliÄŸimiz.
*Bosna-Hersek ile olan güçlü iliÅŸkilerimiz, Kosova’nın devlet olma sürecinde her tür desteÄŸi vermeye bundan sonra da devam edilecektir.
*Makedonya ve Arnavutluk ile artan iliÅŸkilerimiz daha da güçlenecektir.
*Balkanlar’da yaÅŸayan soydaÅŸ ve akraba topluluklarla olan iliÅŸkilerimizi bundan sonra da geliÅŸtirmeye ve güçlendirmeye devam edeceÄŸiz.
*Balkanlarda barış, huzur ve istikrarın sürekli hale gelmesine katkı sunacağız.

RUSYA VE KAFKASLAR
*Rusya ile ticari iliÅŸkilerimiz büyük sıçrama göstermiÅŸtir.
*Rusya, Türkiye’nin doÄŸal gaz ihtiyacını karşılarken, Türk firmaları Rusya’da büyük projeleri hayata geçirmeye baÅŸlamışlardır.
*Rusya ile vizelerin karşılıklı olarak kaldırılması önemli bir adımdır.
*Türk-Rus iliÅŸkilerindeki geliÅŸmeler, Kafkaslar dan Orta Asya’ya kadar çeÅŸitli bölgesel konularda yeni bir iÅŸbirliÄŸi zemininin doÄŸmasına imkan tanımıştır.
*Kafkaslarda barış ve istikrarın temin edilmesi ve korunması, bizim için stratejik bir önceliktir.
*Azerbaycan’la olan özel iliÅŸkilerimiz önemini korumaya devam edecek.
KarabaÄŸ sorunun bir an önce adil bir ÅŸekilde çözülmesi Kafkas politikalarımızın öncelikleri arasındadır.
*Azerbaycan topraklarındaki iÅŸgalin son bulması ve KarabaÄŸ sorununun müzakere yoluyla çözülmesi için üzerimize düÅŸen görevi yerine getirmeye devam edeceÄŸiz.
*Ermenistan’la baÅŸlattığımız normalleÅŸme süreci, Ermenistan’ın yapıcı olmayan yaklaşımları sonucu istediÄŸimiz noktada deÄŸil.
KarabaÄŸ sorununun çözümü ve soykırım iddiaları konusunda…
*Çözüm için karşılıklı ve eÅŸ zamanlı adım atılması gerekmektedir.
*Amacımız bütün Kafkas ülkeleri arasında güven ve iÅŸbirliÄŸine dayalı bir stratejik ortam yaratmak ve sorunları minimize etmektir.

ORTA ASYA VE TÜRK CUMHURÄ°YETLERÄ°
*Ä°kili iliÅŸkiler, TÄ°KA yardımları ve Türk iÅŸ adamalarının ve STK’ların bölgedeki yatırım ve faaliyetleri Türkiye ile Orta Asya Türk Cumhuriyetleri arasında yeni bir dönemin temellerini atmıştır.
*Türk Cumhuriyetleriyle vizeleri karşılıklı olarak kaldırmaya, siyasi diyalogu arttırmaya, ticareti teÅŸvik etmeye ve sivil toplum örgütlerinin faaliyetlerini desteklemeye devam edeceÄŸiz.
*Manas ve Ahmed Yesevi Üniversitesi bu coÄŸrafyada iki önemli eÄŸitim ve kültür projesidir.
*Yüksek Düzeyli Stratejik Ä°ÅŸbirliÄŸi Konseyi uygulamasını, Kırgızistan’ın ardından diÄŸer Türk Cumhuriyetleriyle de hayata geçireceÄŸiz.
*Böylelikle yeni bir güven, iÅŸbirliÄŸi ve dayanışma dönemi baÅŸlayacaktır.
*Türk Dünyası Konseyi’nin kurulması, attığımız en önemli adımlardan biridir.

AFRÄ°KA
*Afrika ülkelerinde açtığımız ve açacağımız yeni büyükelçilikler ve konsolosluklar, Türkiye’nin Afrika kıtasındaki mevcudiyetini ve etkisini arttıracaktır.
*Türk iÅŸ adamlarının Afrika pazarında etkin hale gelmesi, Afrika açılımımızın en önemli ayaklarından biridir.
*Ä°kili iliÅŸkiler düzeyinde attığımız adımlar, Türk firmalarının ve sivil toplum örgütlerinin önünü açmış ve yeni fırsat ve iÅŸbirliÄŸi yaratmıştır. Bu politikamızı kararlılıkla sürdüreceÄŸiz.

DOÄžU VE GÜNEYDOÄžU ASYA
*Asya ekonomilerinin küresel pazarda payının arttığı günümüz dünyasında ülkemiz, bölge ülkeleriyle yeni iÅŸbirliÄŸi ve fırsat alanlarını hayata geçirmiÅŸtir.
*KüreselleÅŸen dünyada lider bir ülke olma yolunda hızla ilerleyen Türkiye, geniÅŸ Asya coÄŸrafyasında etkin bir aktör haline gelmek için gerekli siyasi, diplomatik ve ekonomik imkanlara sahiptir.
*2010 yılında ASEAN ile Dostluk ve İşbirliği Antlaşması imzalanmıştır.
*Amacımız Türkiye’nin ASEAN Diyalog Ortağı olmasını saÄŸlamak.
*Afganistan ve Pakistan arasında köprü olmaya devam edilecek.
*Çin, Hindistan ve Japonya ile iliÅŸkilerimizi güçlendirmeye devam edeceÄŸiz.

LATÄ°N AMERÄ°KA
*Meksika, Brezilya, Åžili ve Venezuella gibi ülkelerle her gün giderek güçlenen iliÅŸkilerimiz, Türkiye ile Latin Amerika arasındaki fiziki mesafeleri azaltmakta ve yeni fırsat ve iÅŸbirliÄŸi oluÅŸturmaktadır.
*Latin Amerika ile olan ticaretimiz son 8,5 yılda kayda değer bir şekilde artmıştır.
*Hedefimiz bu rakamları daha da büyütmek ve Türk müteÅŸebbislerine yeni yatırım ve iÅŸ alanları açmaktır.
*Ekonominin yanı sıra siyasi diyalogumuz ve diplomatik iliÅŸkilerimiz de güçlenmeye devam edecektir.
*Ä°ran nükleer sorununun müzakere ve diplomasi yoluyla çözümü için Brezilya ile yaptığımız iÅŸbirliÄŸi geniÅŸ kitlelerin takdirini kazanmıştır.
*Latin Amerika ülkelerinin uluslararası kurum ve kuruluÅŸlarda Türkiye’ye verdiÄŸi destek, dikkate deÄŸerdir.

DIÅž YARDIMLAR
*AK Parti, kardeÅŸ ve komÅŸu ülkelere, ihtiyaç sahibi dost toplumlara yardım elini uzatmayı, ahlaki bir sorumluluk ve tarihi bir görev olarak görmektedir.
*“KomÅŸusu aç iken tok yatan bizden deÄŸildir” ilkemizdir.
*Dış yardımlar alanındaki performansımız, Türkiye’nin bölgesinde ve dünyada saygın bir konuma gelmesini saÄŸlamıştır.
*Her yıl artan dış yardımlar sayesinde Türkiye, “donör” (bağışçı) ülke statüsünü kazanmıştır.
*Dış yardımlar, teknikten alt yapı hizmetlerine, tarihi eserlerin restorasyonundan eÄŸitim faaliyetlerine kadar çok geniÅŸ bir alanı kapsamaktadır.
*TÄ°KA, 23 ülkede 26 ofisiyle hizmet vermekte, Türkiye ile akraba ve komÅŸu topluluklar arasında saÄŸlam köprüler kurmaktadır.
*Deprem, sel, yangın gibi doÄŸal felaketlere anında müdahale kapasitemiz her gün artmaktadır.
*Türkiye’ye ait resmi ve sivil yardım kuruluÅŸlarının faaliyetleri bütün dünyada artık parmakla gösterilmektedir.
*Dış yardımlar artmaya devam edecek ve daha geniÅŸ bir coÄŸrafi alana yayılması için gerekli çalışmalar yapılacaktır.
*OrtadoÄŸu’da ve Kuzey Afrika’da restorasyon çalışmaları, altyapı hizmetlerine devam edilecek.
*Hedefimiz, Cumhuriyetimizin 100. yılında Türkiye dışında bulunan ata yadigarı eserlerimizin tamamının restore edilmesi ve koruma altına alınmasıdır.
                                                                                                         Eyüp BEYHAN