“Ne hüsrandır ki: Åžark'ın ben vefâsız, kansız evlâdı…”
 Eyüp BEYHAN
Milli ÅŸairimiz Mehmet Akif Ersoy'u, vefatının 73. yıldönümünde, büyük bir saygı ve rahmetle anıyoruz. Mehmet Akif Ersoy gibi deÄŸerleri yaÅŸatmak, hatıralarına sahip çıkmak, eserlerini, fikirlerini, kiÅŸiliÄŸini, edebi kimliÄŸini kısaca hayata bakış felsefesini bugünkü nesillere aktarmak hepimizin boyun borcudur.
Büyük insanlar, içinde yaÅŸadıkları zamana sığmayan, yaÅŸanmış ile yaÅŸanacak zamanları da kapsayan insanlardır. M. Akif bir milletin bağımsızlık özlemini anlatırken, bağımsızlığın sadece, barut ve silahla kazanılmayacağını, bedeli can ile ödenmeyen bir bağımsızlığın, bir milletin fikir dünyasında gerçek anlamını bulamayacağını çok iyi biliyordu. Mehmet Akif, kurtuluÅŸ mücadelesinin simge isimlerden biri olarak, bugün her zamankinden daha çok yakından bilinmeyi hak ediyor... Ä°stiklal ÅŸairi için gençlik, 'Asımın nesli'ydi, ruh dünyasında onlar için çok özel bir bölme ayırmıştı. Ona göre gençlik sadece geleceÄŸi yaÅŸayacak bir nesil deÄŸildir, aynı zamanda geçmiÅŸini de içinde yaÅŸatacak olan en büyük kültür taşıyıcısıdır. Gençlik için biçtiÄŸi misyon öylesine ulvi bir konumda idi ki, bunu pek çok mısraında görmek mümkündür...
Ne var ki bugünkü gençlik, kendisine aşık olan, Asımın nesli olarak nitelendirildiÄŸinden bihaber, Akif'i yattığı toprakta mahsun bırakacak durumda. Niye mi? Antalyalı lise öÄŸrencilerinin Felsefe öÄŸretmenlerinin kontrolünde yaptıkları anket tam ibretlik cinsinden:
Ünlü Ä°sim
Mehmet Âkif
Mevlana
Yunus Emre
Angelina Jolie
Brad Pitt
Sultan Vahdettin
Enver PaÅŸa
Kenan Evren
Che Guavera
|
Tanıyanlar
%50
% 74
%71
%85
%85
%34
%13
%22
% 71
|
Tanımayanlar
%50
%26
%29
%15
%15
%66
%87
%78
%29
|
Tablo tam anlamı ile büyük bir dramı anlatıyor bize...
Türk gençliÄŸi, istiklal ÅŸairinin kendisi için beslediÄŸi umutları, hayal kırıklıkları ile hüzne dönüÅŸtürürken, büyük ÅŸair bakın neyi hedefliyordu gençlik için?
peki kimdir bu Asım?
Âkif, ÅŸiirlerini topladığı Safahat külliyatının altıncı cildini gençlik meselesine, ayırmış ve bu bölümün adını Âsım koymuÅŸtur.. Åžiirde Âkif’in babasının talebelerinden Köse Ä°mam’ın oÄŸlu olarak tasvir edilen Âsım, aslında gerçek bir ÅŸahsiyet deÄŸildir. Hayal edilen gençliÄŸin sembol ismidir. BaÅŸka bir ifadeyle Âsım, ideal Müslüman-Türk gencidir. Memleketi, içinde bulunduÄŸu zor durumdan kurtaracak ve onu geleceÄŸe taşıyacak bir neslin örnek tipi olarak tasvir eder. Âsım’ın yazıldığı yıllarda ülkemiz, çok zor durumdadır. Balkan savaşı sürecindeki ayrılıkçı hareketlerle büyük yara alan Osmanlı Devleti, ardından OrtadoÄŸu bölgesinde benzer ayrılıkçı hareketlerle karşılaşır. DoÄŸusunda ve Batısında bu tür felaketlerle yüz yüze gelen ülke iÅŸgal edilmeye baÅŸlanır. Saldırılar, artık devletin kalbine Ä°stanbul’a ve Anadolu’ya yönelmiÅŸtir. Ä°lk bakışta ortada gerçekten de karamsar bir tablo vardır. Ardından Milli Mücadele’nin baÅŸlaması Âkif’i yeniden ümitlendirir. Åžiirlerindeki karamsar havanın yerini umutlu bir hava alır. Ä°ÅŸte Âsım, böyle bir dönemde yazılır. Ona göre Âsım, Milli Mücadeleyle ümitlerin yeniden yeÅŸerdiÄŸi böyle bir dönemde Osmanlıyı dolayısıyla Ä°slâm âlemini kurtaracak ideal neslin, hayal edilen gençliÄŸin adıdır. Âkif’e Âsım’ı düÅŸündüren ve yazdıran mesele ise 1. Dünya Savaşı sırasındaki geliÅŸmeler bilhassa Çanakkale savaşında gösterilen kahramanlıklar olmuÅŸtur. Çünkü bu savaÅŸlarda düÅŸmanla çarpışan ve onları geri püskürten askerlerin büyük bir bölümü 2. Abdülhamit’in açtığı yeni okullarda tahsil gören gençlerdir. Kaynaklara göre ÅŸehit olan gençlerden on binden fazlası yüksek tahsilli ve yetmiÅŸ bin kadarının lise tahsilli olduÄŸu düÅŸünülecek olursa savaÅŸa katılanların çoÄŸunun mektepli gençler olduÄŸu sonucu ortaya çıkar. Bunlar, vatanları tehlikeye girdiÄŸinde okullarını bırakıp cepheye koÅŸmuÅŸlar, her türlü zorluÄŸa ve fedakârlığa katlanarak ülkeleri ve kutsal bildikleri deÄŸerler uÄŸruna savaÅŸmışlardır. Âkif, bu neslin Çanakkale’de gösterdiÄŸi fedakârlığı Çanakkale ÅŸehitleri ÅŸiirinde takdirle anlatır.
Ä°ÅŸte burada Âsım’ın özellikleri ortaya çıkmaya baÅŸlar. Âkif’e göre Âsım, memleketi tehlikeye girdiÄŸinde canını vermekten çekinmeyecek yüksek bir fedakârlık anıtıdır. Vatan severdir. Bağımsızlık ÅŸuuruna sahiptir. Kendi ÅŸahsi geleceÄŸini deÄŸil ülkesini düÅŸünen insandır. Âkif’e göre Âsım’ın özellikleri bunlardan ibaret deÄŸildir. Âsım ve arkadaÅŸlarının asıl vazifesi savaÅŸtan sonra baÅŸlayacaktır. Cephede saldırgan düÅŸmana karşı verilen mücadele bu defa içerdeki meselelerle ilgili olarak verilecektir. Gençlerin içerde boÄŸuÅŸmak zorunda oldukları meseleler ise bilgisizlik, tembellik, ahlaksızlık, içki, fuhuÅŸ, yönetimdeki bozukluluklar, millet fertleri arasındaki nifak gibi meselelerdir. Bu tür problemler, savaÅŸ yıllarının olaÄŸanüstü ÅŸartlarında ne yazık ki fazlalaÅŸmakta ve milletin geleceÄŸini tehdit eder hale gelmektedir. SavaÅŸ sonrasında Âsım ve arkadaÅŸlarını bu meselelerle mücadele ederken görürüz. Biraz da savaÅŸ ÅŸartlarından henüz çıkmış olmanın da etkisiyle bu gençler, problemleri kaba kuvvetle çözmeye uÄŸraşırlar öncelikle.. Mesela vurguncuları döverler, meyhaneleri basarlar. Toplum için zararlı gördükleri kiÅŸileri cezalandırırlar. Ä°ÅŸte Âkif, bu noktadan itibaren Âsım’ın nesli dediÄŸi gençliÄŸin ideal vasıflarını, onda olması gereken olumlu özellikleri ve olmaması gereken olumsuz özellikleri anlatmaya baÅŸlar. Buna göre Âsım, bu tür hareketlerinde aslında haklıdır. SavaÅŸtan çıkmış bir toplumda bu tür kötü hareketler toplumu içten içe çürütür. Âkif, Âsım’a bu tepkisel davranışında hak verir ama kullanılan yöntemi tenkit eder. Çünkü problemler, ferdî tepkilerle çözülmez. Ortada devlet veya hükümet adı verilen sosyal bir organizasyon ve onun kurumları vardır. Suç varsa bunu cezalandırması gereken adalet kurumudur. EÄŸitimsizlik söz konusuysa bu iÅŸle vazifeli olması gereken eÄŸitim kurumudur.
Bu durumda ne yapılacaktır? Âkif, ÅŸunu iyi bilmektedir. Kurumları yönetecek, bir toplumda adaleti, eÄŸitimi, refahı saÄŸlayacak olan insanlardır daha doÄŸrusu gençlerdir. Öyleyse asıl mesele ideal vasıflarla donanmış gençlerin yetiÅŸmeleridir. Bunun yolu da o dönemin ÅŸartları içerisinde ilim ve fen öÄŸrenmekten geçmektedir. ÇaÄŸdaÅŸ ilim ve fennin öÄŸrenilebileceÄŸi yerler ise Avrupa’dadır. Bu durumda Âsım ve arkadaÅŸları Batı’ya gidecek orada ciddiyetle ilim ve fen öÄŸrenecek, sonra memleketine dönüp milletinin ve devletinin kalkınması için mücadele edecektir. Bütün bu hayali gerçekleÅŸtirecek olanlar ise Âsım ve arkadaÅŸlarıdır. Yani gençlerdir. Onlar hem bedenen, hem ruhen saÄŸlıklı, bilgili, yüksek ahlâkî deÄŸerlerle donanmış kiÅŸilerdir. Bu nitelikler, onların beden saÄŸlıklarını korumak için spor yapmalarından, içki, uyuÅŸturucu vb. beden ve akıl saÄŸlığını tehdit eden her türlü kötü alışkanlıklardan uzak durmalarına baÄŸlıdır. Mesele bunlarla da sınırlı deÄŸildir elbette… Çünkü kötü alışkanlıklar sadece bunlar deÄŸildir. Kendi toplumunun deÄŸerlerinden, inancından, tarihinden uzaklaÅŸmak hatta ona düÅŸman olmak da gençlik için zararlı davranışlardan sayılmalıdır. Ä°ÅŸte Âkif’in vurguladığı bu son mesele çok önemlidir. Kötü alışkanlık yahut davranış denilince akla sadece içki, kumar vs. gelmemelidir. Beden saÄŸlığı kadar ruh saÄŸlığının korunması da önemlidir. Bunun için de gençlere inanç deÄŸerlerinin benimsetilmesi, ahlâkî özelliklerin kazandırılması, onların bilgili insanlar haline getirilmeleri daha önemli bir meseledir. Bizim, Âkif’in Âsım’ına bakarken bugün için alacağımız asıl mesaj bu ikincisi olmalıdır. Çünkü ne ve nasıl olması gerektiÄŸini öÄŸretemediÄŸimiz birine ne ve nasıl olmaması gerektiÄŸini asla öÄŸretemeyiz. Önce müspetler öÄŸretilmelidir gençliÄŸe. Bu saÄŸlandığında onlar, hangi tür alışkanlıklardan davranışlardan uzak kalmaları gerektiÄŸini zaten anlayacaklardır. Gençlik meselesi, bu günün de önemli bir meselesidir. Biz de Âkif gibi, inandığımız deÄŸerler, yaÅŸadığımız ülke adına bir gelecek tasavvuru içerisindeysek Âsım’ı yeniden okumak yeni neslin nasıl yetiÅŸtirilmesi gerektiÄŸi konusunda eminim büyük faydalar saÄŸlayacaktır.
BaÅŸbakan Recep Tayip ErdoÄŸan M. Akif ile ilgili gençlere hitaben yapmış olduÄŸu bir konuÅŸmada bu konudaki hassasiyetini ÅŸöyle dile getiriyor: “Biz çok farklı bir milletiz, mayası saÄŸlam bir milletiz. O milletin mayası, belki sıkıntılı bir dönem geçirdi ama o milletin küllerinden yeni bir millet doÄŸuyor”. Mehmet Akif Ersoy’un Safahat adlı eserine iÅŸaret ederek, “Hocam ‘Safahat, yastık altı kitabınız olmalı’ derdi. Benim gençliÄŸim böyle geçti. Akif denilince belli ÅŸiirleri, belli destanları hatırlanıyor. Safahat, adeta göz ardı ediliyor. Safahat’ın 7 safhası da gençlerimiz tarafından bilinmek zorundadır” BaÅŸbakan ErdoÄŸan, Mehmet Akif’in günümüzde gençler tarafından yeterince tanınmadığını da ifade ederek, ‘Mehmet Akif bir entelektüel anlayışa kurban edilmemelidir’ diyor.
Türkçenin bütün inceliklerini ve ifade gücünü büyük bir ustalıkla kullanan Mehmet Akif, Ä°stiklal Marşı'yla milletimizin çelikleÅŸmiÅŸ iradesini dile getirmiÅŸ ve mücadele azmini ölümsüzleÅŸtirmiÅŸtir. Mehmet Akif, çağının tanığı bir vatan ÅŸairi, toplumun deÄŸerleriyle kendi ahlakını bütünleÅŸtirmiÅŸ geniÅŸ ufuklu bir insan ve Milli ruhun uyanışında ve özgürlük mücadelesine dönüÅŸmesinde, Mehmet Akif Ersoy'un vatan ve bayrak aÅŸkını haykıran mısralarının katkısı çok büyüktür. Mehmet Akif Ersoy, tanıklık ettiÄŸi, onur ve cesareti ile güç kattığı, engin ruh ve mana dünyasıyla destanlaÅŸtırdığı kurtuluÅŸ mücadelemizi, ÅŸiirleriyle tarihe altın harflerle yazmıştır. Milli ÅŸairimizin kiÅŸiliÄŸi, ruh dünyası, millet sevgisi, mücadele azmi ve bağımsızlık aÅŸkı daima bize ışık tutmaya devam edecektir.
Yazıma son verirken genç arkadaÅŸlara küçük bir çaÄŸrı:
“Gençler, geleceÄŸimiz. Gençler, ancak güzel gönüllü örneklerle güzelleÅŸir. Gönlü en güzellerden birisidir M.Akif Çünkü o, hayatı ve eserleriyle gönülleri fethetti. Nesilleri fethetti. Gençler! Ä°nancının bayrağını yükseltmeye, Asım'ın nesli olmaya, Yeni bir Çanakkale ruhuyla kendine gelmeye, özüne dönmeye, M.Akif’i yeniden ve derinlemesine keÅŸfetmeye, Akifçe yaÅŸamaya, Akif olmaya, Onu anlamaya, onun yüreÄŸinde yer almaya, Ona yâr olmaya.... Var mısınız?”
Kaynaklar:
1-Gençler için Mehmet Akif ve Safahat, Mustafa Özçelik
2-Akif Dede, vehbi vakasoÄŸlu
3- safahat, M.ErtuÄŸrul DüzdaÄŸ
Eyüp BEYHAN
Sadece kayıtlı kullanıcılar yorum yazabilirler.
Lütfen hesabınıza giriş yapınız veya kayıt olunuz. Powered by AkoComment 2.0! |
