| |
| |
|
| |
|
| |
|
Duyurular |
|
AKIL IÇIN YOL BIRDIR
(THERE IS but
ONE WAY for REASON)
(linkleri SAG TIKLAYIN lütfen)
Sn.Soner YALÇIN'dan dikkate deÄŸer bir yazı: Edebiyatla AhmaklaÅŸtırma https://www.sozcu.com.tr/ 2021/yazarlar/soner-yalcin /edebiyatla-ahmaklastirma -6335565/
Önerdigimiz sayfalar:
M. SAID ÇEKMEG?L
anisina
|
|
|
|
|
Anasayfa
|
|
Yazar NECATİ ÇAVDAR
|
|
03-01-2006 |
Bu gün 17 Aralık 2005
Kış mevsiminin ilk ayı
Zehmeri'nin 3-4.'ü
Ve 732. Åžeb-i Arus..
Kimileri Diyar-ı Rum'un büyük filozofu sevili Mevlana'yı anıyor.
Kimi sevgili Mevlana ile kendini buluyor.
Kimi ona küfrediyor.
Demek ki büyük insan.
Demek ki iz bırakan biri..
Ve bu toprakların adamı..
En azından bu topraklardaki insanı yoğuran adam..
Sen orta Asya'dan kalk gel.diyarı Rum'a..
Ve Karaman denen yerde karar kıl.
Oraya yerleÅŸ..
Tabi tek başına gelmemiş.
Büyük bir maiyetle.
Ana baba, kardeş evlat ve yakın, yaran..
Bu derviÅŸlikten öte bir ÅŸey
Yani bir külah, bir hırka karnımı nerde doyurursam ordayım deÄŸil.
Nerde istersem oradayım, nerde rahatsam orada oturacağım anlamına bir göç..
Ve parçalanan Selçuklu kalıntısı Anadolu Selçuklu sultanının illa "gel" sÅŸeklindeki ısrarlı çaÄŸrısına uyuÅŸ.
Bence sultanın yakınana mecburu iskan ediliş.
Zira Mevlana zaten özel misyonla gelmiÅŸ, sultanları bile sarsan bir alt yapıya sahip, ekibide ona uyumlu..
Ben " batın" durumunu bilmem.. Anlamamda..O sadece Halikimizin bileceği iş..
Ama ben olayların ve olaylarrda rol olanların "zahirine" bakıyorum..
Ve Mevlana açısından baktığımızda Konya'da halka deÄŸil, üst tabakaya yakınlık. Üst tabakanın anlayışını deÄŸiÅŸtirme cehdi.
Yoksa gerek Karaman gerekse o günün Konya'sında kaç kiÅŸi Farsça bilir, kaç kiÅŸi Farsça ÅŸiirden anlardıki?..
Mevlana'nın hedef kitlesi dönemine göre kendini entel sayan, öyle görünmek için çaba sarf edenlerdi.Vede millet kesesinden harcayan , kendini devletlu kabul eden "tüfeyli " taakası.
kaymak gurup..
Ve mevlana o konuda başarılı..
Ä°ster MoÄŸol ister Anadolu Selçuklu ileri gelenlerini kendi potasında yoÄŸurmakta mahir.
Biraz ney, biraz zikir biraz fikir..Ve zahirde olsa "ÅŸarap" keyfi.. AÅŸk hariç , dünya galise, ekmek kaygısı, hayat ilesi yok.Keyf, eÄŸlence, ince fikir..
Siyasal ve sosyal elitin hangisi önde ise ona methiye iÅŸi götürüyor..
Herkes menmun.
Dönemine baktığımızda Anadolu yeni yeni kendine geliyor.
YoÄŸrulmaya açık. Ve yoÄŸrulması için gerekli.
Hırıstiyan inancına mensup insanlar gurubundan ve Rum hakimiyetinden Ä°slam inancına ve ortaasya kökenli kavmin hakimiyetine geçiÅŸ sözkonusu..
Kimse kırılmamalı..Kimse küstürülmemeli. Herkes kendini bulmalı ama yeni bir yöne de yol almalı.
Ä°ÅŸte üst yapıda bu deÄŸiÅŸimin mimarıdır Mevlana..
Kafir MoÄŸol'u ürkütmeyeceksin..Rum'a hoÅŸ, Yahudiye dost duracaksın. Ä°slama yakın olacaksın..
Kaymak tabakanın meftun olduÄŸu deÄŸerler silsilesine uygun estetik ölçüler ve matamatiksel figürler, bulacaksın.zikirr bile yapsan o günün anlaşına göre bu günün pop türü unsurlar katacaksın.. Her kesim kendini bulacak. Bu gün laiki, enteli, her dinden felsefi bakanı, müslümanı yanyana olduÄŸu gibi. Anma törenleride de olsa Mevlana'yı .izlediÄŸi.. Herkesin ve kesimin O'dan kendince bir hisse aldığı gibi..
EÄŸer Mevlana tipinde birisi olmasa idi üst yapıdakilerden kaç kiÅŸi daÄŸlı Türkmenin dilinden, yani Yunustan etkilenir, onunla yalın ayak, başı kabak daÄŸ bayır dolanırdı?
Yada Haci BektaÅŸ Velini'n postu kenarında gerdan kırardı. Kan içici zevk ve sefa peÅŸindeki MoÄŸol sürüleri nasıl bir eÄŸlence ile zapturapt altında tutulabilirdi?
Her türlü zulumden bıkmış insanları yanyana getirebilr, onlara yeni ufuk açar, sıkıntılarından uzak tutablirdi?..
Evet bu gün; gerek Mevlana'yı gerek Hacı BektaÅŸ Veli'yi gerekse Yunus Emre'yi yüceltenler, bir diÄŸerini alçaltıyor. BeÄŸendiklerini diÄŸeri üzerindren büyütüyor. Bu yanlış her birinin kulvarı farklı idi..
Çünkü, o gün Rum memleketi diye anılan (Diyar-ı Rum ) Anadolu'da Hırıstiyan inancı ve Rum kültürüne mensup fakat Ä°slam inancına geçme durumundaki halkın yoÄŸrulmsı sözkonusu.
Bunun içinde o inanç ve kültürlerin en kavi yaÅŸandığı, felsefi ekollerin hayat bulduÄŸu ve üretim yerleri konumundaki bölgelere öncekilerin inanç ve deÄŸerler sistemini altüst edecek, yenilere ram olacak simge kiÅŸiler gerekli idi. Bunrlar aracılığı ile deÄŸiÅŸim gerçekleÅŸtirilmeli idi.Tabir caizse çivi çakmak gerekti.
Bunun için en öne çıkan simge isimler gariban lalk için Yunus.
Biraz okumuÅŸ, yazmış insanlar için Hacı BektaÅŸ Veli.
Daha ileride kaymak tabaka için ise Sevgili Mevlana bu görevleri yapıyorlar..
İşte Yunus, Hacı Bektaş ve Mevlana.
Diyarı Rum'u Anadolu yapan mefkure ve misyonu üstelenip götürüyorlar.
Yoksa kıylıçla alınan yer kılışla korunmuyor.
EÄŸer öyle olsa idi.Anadolu'yu bir uçtan bir uca talan eden MoÄŸl ve Haçlı sürüleri uzun ömürlü kalırlardı.
Çünkü onların ne Mevlanası, Ne hacıbektaÅŸları hnede Yunusları vardı.
Bazıları Mevlana'yı, Yunus'u Hacı BektaÅŸ'ı bir birlerinin rakibi gibi görüyor, göstermeye çalışıyor.
Bence yanlış.Çünkü onların hitap ettikleri kesim, etkiledikleri alan ve gönüller farklı. Ve bu farklılıkları ile misyonlarını çok güzel yerine getiriyorlar. Dün öyle idi. Bu günde öyle.. Bulundukları bölgelerde Anadolu'yu bir uçtan bir uca yoÄŸurup yeni bir anlayışa sahip insanla donatıyorlar.. Ve bu güne uzanan misyonları ile aynı görvi yapıyorlar.
Efendim Mevlana üst yapıya hitap ediyordu.MoÄŸol emirlerinin emrinde idi.
Geçiniz.
Belki dünün ateist Moskova'sında hınca hınç doldurulan salonlarda "Çile bülbülüm çile" ÅŸarkısını söyleyenler hangi misyonla kominizmin en azılı sapıklarını "Allah" diye bağırtı ise Mevlana'da kafir mool sürelerinin önderlerine aynı saikle Allah, merkezli olmak üzere döndürtmüÅŸtür..
Mevlana, zaten hiç alt yapıya inmadi ki?
Hak'kı bilmesama halk adamı olmadı.
Para ve devlet adamlarına yakın durdu.
Onun tekkesi hep açların deÄŸil tokların yeri, belki açlara bu yolla uzanılan eldi.
Gidin görün Konyaya.
Kendi alanını bırakın. Sadece özel doktorunun bulunduÄŸu mevkiee bakın.
Bir birinden hayli uzakta.O günün Konya ölçüsüyle anlaşılan Doktoru baÄŸlık bahçelik bir yerde oturuyor, rahatına bakıyordu.Ve özel araçlarla kendisine geliyordu.
Bunu normal bir derviÅŸin, garip bir ÅŸeyhin doktoru-nun yapması mümkün mü?.
Evet Mecvlana halk adamı değil devlet adamını yoğuran, zengini halden hala sokan biri idi.
Bu günde öyle deÄŸil mi?
Anadolu harekatini bir hatırlayın.
Mustafa Kemal gidip Konya'ya , Mevlevi şeyhinden destek alıyor .Geliyor, Hacı Bektaş şeyhine ondanda destek alıyor.
Ve TBMM açılınca, birinci baÅŸkanı Mustafa Kemal.
Yanında ikinci BaÅŸkan Mevlevi Çelebisi..
Üçüncü BaÅŸkan, HaçıbelaÅŸ çelebisi
Ücüncü baÅŸkan ise son Osmanlı Mebusan Meclisi reisi Cemaletitrn Arif bey..
Eğer bunlar, Anadolu harekatına destek olmasalardı kim olursa olsun havasını alırdı.
Anadolu'da isyanın deÄŸil, meÅŸruiyetin ve istiklal mücadelesinin halk nezdinde kabülü bu simgelerle saÄŸlanmıştır.
Sonra mı?
Sonrası malum.Tekke ve zaviyeler kapaınca gerek Mevlana gerekse HacıbektaÅŸ tekkesi de kapandı.Ama sonradan ilk açılan Mevlana dergahı oldu.
Yani o zamanda devletlu idi.Bu günde..
O meÅŸhur yasaya ragmen açıkça Devlet erkanı huzurunda ayin yapıyan iki tekke açık .Birisi Mevlana dergahı diÄŸeri HacıbektaÅŸ.
Ama kapalı denen, fakat asla kapıtılamayanlar ise sadece Yunusvarı dergahlar.
Onlarda kim ne derse desin milletin gönüllerinde olduÄŸ için hiç kimse mühür vurmamıştır.
O nedenle dün olduÄŸu gibi bu günde bu üç simge isimler farklı katagorideki halkın gönüllerinde yaÅŸar gider.
Mevlana geliÅŸi, yerleÅŸiÅŸi, yaÅŸayışı ve hitap ettiÄŸi alan bakımından ne kadar uluslararısı ise bu günde öyledir. Yüzyıllar ötesinden felsefi duruÅŸu ile tükenen, yeni soluk arayan atılı merkezlere uzanmaktadır.GörüÅŸleri yahnkı bulup, gönülleri Konya'ya, Anadolu'ya baÄŸlamaktadır.
Yunus, ne kadar yerli ise bu günde öyledir.
Hacı BektaÅŸ veli devlet ve milletin birlik harcına ne kadar etki etmiÅŸse bu günde öyledir.
Kimse bunları çatıştırmamalı..
Bunları aynı saymamalı.
Ama ayrıda saymamalı.
Evet bunların hitap etteği kitleler ayrı ama hedefleri aynı, kaynakları aynı..
Kim ne derse desin millet bunları seviyor.
Kendilerini okumasa da seviyor..
Nasıl ki sevenin sevgiliye gittiÄŸi günü Mevlana, "Åžeb-i Arus" ilan etmiÅŸse..Bu üç deÄŸerin buluÅŸtuÄŸu gönüllerde bayram etmektedir.
O gönüllerde her an "Åžeb-i Arus " ateÅŸleri yanmaktadır.
Mevlana'yı dışlamanın, Yunus'u horlamanın, Hacı BektaÅŸ veliyi hakir görmenin kime neye faydası var ki?
Gelin müÅŸterekleri çoÄŸaltalım.
MüÅŸtereklerde buluÅŸalım.Onlar gibi .Onlar metotları, hitap ettikleri kitleler farklıda olsa Kur'an aydrınlığında Hz. Muhammed önderliÄŸinde tek müÅŸterekde buluÅŸmuÅŸ, baÄŸlılarını yüz yıllarca buluÅŸturmuÅŸ.
Bize düÅŸen buluÅŸmak ve biliÅŸmek..Gerisi Hak'ka kalmış..
NECATÄ° ÇAVDAR- www.blogcu.com/necaticavdar
Sadece kayıtlı kullanıcılar yorum yazabilirler.
Lütfen hesabınıza giriş yapınız veya kayıt olunuz. Powered by AkoComment 2.0! |
|
Son Güncelleme ( 04-01-2006 )
|
|
|
|
|
|
|
Kullanıcı Girişi |
| L O G I N |  |
|---|
|
|
Kimler Çevrimiçi |
|
Şuan 63 misafir çevrimiçi |
|
Ziyaretçi Sayısı |
|
124389179 Ziyaretçi
|
|
|
|
