Asıl sizin töreniz batsın

                                                    Yıldıray OÄŸur - 07.05.2009, Taraf

“Töreniz batsın”, “EÄŸitim ÅŸart”, “Dünyaya rezil olduk.”

Dün saÄŸdan sola, Kemalistinden Ä°slamcısına pek çok gazetenin Mardin Zanqırt köyü katliamı haberlerini bu üç sloganla özetlemek mümkündü.

Kürtleri ve köylülüÄŸü aÅŸağılama sporu için bulunmuÅŸ fırsat bu kez de kaçırılmadı.

Peki, “Bu katliamı yapanlar cahil, köylü, eÄŸitim ÅŸart” diyenler, “o köylüler kültür kurslarından geçirilmeli” diyecek kadar kültürsüzler, Ä°stanbul’un göbeÄŸinde, zengin bir muhitte, beÅŸ, altı dil bilen Cem G’nin kız arkadaşını parçalayıp çöp kutusuna atmasını hangi derin sosyolojik analizlerle açıklıyorlar. Yoksa yine mi “EÄŸitim ÅŸart.”

Ya aralarında çocukların, anne karnındaki bebeklerin de olduÄŸu 44 insanın katledilmesi karşısında “MS 2009 Türkiye” gibi manÅŸetler atanlar mıdır bize her fırsatta vatan haini diyen büyük vatanseverler? Böyle bir acı olaydan sonra “Bütün dünyaya rezil olduk” un derdine düÅŸenlerin insanlık katsayıları çaÄŸdaÅŸ dünya standartlarının kaç puan altındadır acaba?

Ya kelimenin ÅŸehvetine kapılıp, piÅŸti olma pahasına “Törerizm” baÅŸlıklarıyla çıkanlar, çok komik olduÄŸu düÅŸünülen karikatürlerle orta zekâlı bir mizah anlayışları olduÄŸunu ortaya koyanlar. BeÅŸinci sınıf televizyon dizisi, valiliklerce okullarda gözetilmek için hazırlanmış ucuz belgesel kıvamında bir töre karşıtlığı ile bir taraftan “ilkel Kürtlere” bir taraftan da “vahÅŸi köylülere” vuranlar. Bir de tüm bunları yaparken her ÅŸeyi açıkladığını sanan kibirli modern cahiller.

Töre dediÄŸiniz ÅŸey belli bir coÄŸrafyada insanların birlikte yaÅŸamak için buldukları bir kurallar bütünüdür. Bir tür köylü anayasasıdır. BeÄŸenirsiniz, beÄŸenmezsiniz. Geri bulursunuz, bulmazsınız, baÅŸka ÅŸey. Ama bu sosyolojik gerçeÄŸi kaçırıp, ‘töre’den kanla beslenen bir ak saçlı akbabalar yasası hikâyesi çıkarırsanız olan biteni Sıla dizisinin hiçbir bölümünü kaçırmayan bir fan düzeyinde anlarsınız.

Ä°nsanların birlikte yaÅŸamak için buldukları kuralların içinde çok katı ahlak ve namus anlayışları olabilir. Bu kurallar çok acı namus cinayetlerine cevaz veriyor olabilir. Ama hiçbir töre, tıpkı en yerlisinden en evrensel tek tanrılısına hiçbir dinin ve en faÅŸistinden en demokratiÄŸine hiçbir yazılı anayasanın onaylamayacağı gibi, hamile kadınların, bir yaşındaki bebeklerin topluca katledilmesine cevaz vermez. En azından kâğıt üstünde veya ilkesel olarak.

YaÅŸamın bir çeÅŸit devamını garanti altına almak için üretilmiÅŸ hiçbir toplumsal kural bir yerde yaÅŸamı kökünden ortadan kaldırmayla ilgili bir yasayı barındırmaz. O kurallar yaÅŸamaz zaten.

O katliamın esas nedenlerini anlamak isteyenlere dünkü Zaman gazetesinde çıkan Ali Bulaç’ın yazısını öneriyorum.

Sabah saatlerinde o köylerden bizim gazeteyi arayan yaÅŸlı bir amcanın anlattıkları da Bulaç’ın yazısını doÄŸruluyor.

O amca 1990’lara kadar o beÅŸ köyde her türlü sorunun gelenek içinde sulh ile içinde çözüldüÄŸünü anlattı. Yüzyıllardır sürdürülen doÄŸal yaÅŸamı bozan ise koruculuk sistemiyle köylülerin bir kısmının silahlandırılması olmuÅŸ. Elinde silah olanın lehine bozulan dengeler sonucunda yaÄŸmacılıktan mal gaspına kadar husumet yaratacak pek çok olay yaÅŸanmış.

Bir zamanlar meselelerini konuÅŸarak çözen insanların eline yasal ağır silahlar verirseniz artık diyalog da kurÅŸunla yapılır. Elinde bixi, keleÅŸ olan kafası atınca masaya oturmaz.

Yani Zanqırt köyünde terör yaratan yüzyılların töresi deÄŸil, devletin ÅŸiddet üzerine kurulu modern töresidir.

Tam da ÅŸimdi, asıl kim için ‘eÄŸitim ÅŸart’, asıl kim ‘bizi dünyaya rezil ediyor’ ve asıl kimin ‘töresi batsın’ diye düÅŸünme zamanıdır.

Her ÅŸey bir köyün yüzlerce yıllık Zanqırt olan adını BeyoÄŸlu’nda bir entel barına bile verilmeyecek Bilge yapınca baÅŸladı...