Bahattin BÄ°LHAN
2004 Åžubat Ä°stanbul gazetelerinden bir manÅŸette,  “Resmi bir kurumun araÅŸtırmasına göre memlekette 123 bin kahve, buna mukabil sadece 1400 kütüphane" olduÄŸu yazılmıştı... Bu kapsamda baÅŸka farklar da zihnimde yankı yaptı: kütüphanelere gidenlerin sayısı ile kahvehanelere gidenlerin sayısı... Bu iki kuruma devam edenlerin sayısı da ikisinin miktarı gibi çok farklı. Her kahvehanede ortalama 20 kiÅŸi olsa, kahve müdavimlerinin sayısı milyonları aÅŸar. Birkaç milyonu bulur. Kahvehane müdavimlerinin durumunu da göz önüne almamız lazım. Bunlar çocuk yaÅŸta deÄŸiller; çok ihtiyar,

düÅŸkün de deÄŸiller. Bunların çoÄŸu güçlü, kuvvetli çalışabilir bir yapıdadır. Kahve müdavimlerinden günde 10 -12 saat kahvede kalanlar vardır. 15 saat kalanlar vardır. Kahvede geçen saatleri hesaplayamayız. Buna matematiÄŸimiz ve araÅŸtırmamız yeterli deÄŸildir. Ancak böyle bir araÅŸtırma yapılsa halkımızın kaç milyar saatini kahvede geçirdiÄŸi ortaya çıkar. Bunu düÅŸünmek ise, akla zararlı olur.

                        Kahvelerin ecdattan kalan adı, “kıraathane”dir. Kıraathane okuma yeri demektir. Demek ki, dedelerimiz de kahvehane açarlardı ama orada oyun ve kumarla vaktini geçirmezlerdi. Kitap okuyacak yerler açarlardı.. Bu gün ülkemizde okuma yeri olan bir tek kahvehane yok gibidir. Hiç birinde hemen hemen kitap bulunmaz, hiç birinde kitap okunmaz. Birkaç dakika gazeteye bakanlar olabilir. BaÅŸta çay olmak üzere bazı meÅŸrubatlar kahvehanede içilir. Bir tek kitabın olmadığı bazı kahvelerde oyunun her çeÅŸidi bulunur. ÇoÄŸunda yasak kumar da bulunabilir. Bir çok kahvehanede uyuÅŸturucu da bulunabilir. Alanlar satanlar olur. Bazısında kadın ticareti de olabilir. Bazı kadın pazarlamacılar bu iÅŸi ustalıkla yapabilirler, yasaklara takılmazlar. Bu arada bu iÅŸlere alıştırılanlar da olabilir. Netice olarak sönen hayatlar, yıkılan aileler, dağılan yuvalar, heder olan deÄŸerler, ekmeÄŸe muhtaç duruma düÅŸen aileler.Ve çok kez devreye giren korkunç silahlar!...

                        Elbette batakhane durumunda olmayan kahveler de vardır. Hatta oyun ve kumarın hiçbir çeÅŸidinin olmadığı kahvelere de rastlanabilir. Bu tip yerlere halk arasında “sofular kahvesi” denir. Bu yerlerde kumar oynanmaz, oyun bulunmaz, içki bulunmaz. Kitap okumasa da din, iman, kitap çok konuÅŸulur. Bu konuÅŸmalardan faydalı, ciddi ve yararlı olanlar bulunabilir. Samimi dostluk kuranlar olabilir. Ancak dedi kodu, gıybet, karalama, hatta iftira ve yalan da bulunabilir.Özellikle din adına mesnetsiz olarak ahkâm kesmek, ilmi dayanağı olmadan fetva vermek, cennet-cehennem simsarlığı yapmak çok görülür, bol keseden fetva verenler, bol keseden kutup atayanlar, evliyalık payesi dağıtanlar, istemedikleri kiÅŸiyi cehennemin ta dibine sokanlar da olabilir.

                        123 bin kahveye mukabil 1400 kütüphane! Bu kütüphanelerin birçoÄŸunda çok yararlı kitaplar bulunur. Buralar parasızdır, gidenlerin hiçbir masrafı olmaz. Belki baÅŸka yerlerde bulamayacakları kitaplara ulaÅŸabilirler. Yazık ki buralara halkın raÄŸbeti yok gibidir. Ne zaman bir kütüphaneye gitmiÅŸsem orada birkaç öÄŸrenciden baÅŸkasını göremedim.

                        Ä°ÅŸte toplumumuzun durumu budur, bu hale gelmiÅŸtir, bu hale getirilmiÅŸtir. Bu toplumun gözünde kahvehane gidilecek yer, kütüphane gidilmesi icap etmeyen yer. Ä°nsanımız, aradığı nesneyi kahvehanede bulabiliyor, kütüphanelerin sunduÄŸu nesnelerden hiç birini almayı gerekli görmüyor, kütüphanedekilere ne görücü çıkıyor, ne de alıcı oluyor. Bu günkü kahvelerde mi yoksa kütüphanelerde mi aydınlık beklenir?! Toplumumuz hangisini tercih etmektedir?!.. Halkımızın vicdanı kahvelerdeki bu “katl-i nefs” e nasıl onay verebilmektedir?

                        Çok Aziz bir “hayır selef’in “hayır halef”i olduÄŸunu görüp mutlu olduÄŸumuz deÄŸerli hukukçu M. Selami Çekmegil, anlatmaya çalışıp anlatmaktan aciz kaldığım bu milli sıkıntıyı ne güzel dile getirebilmekte! Böyle soylu duyguları, böyle izzetli vicdanları selamlamak lâzım…

(Bkz: Kendimizi tartışmak. Sa. 122, BaÅŸlık: Korkunç katliam)