Kifayetsiz muhterisler ve 'cahil cesareti'Psikologlar Justin Kruger ve David Dunning'in tarihe geçmelerine vesile olan bulguları, Türk saÄŸduyusunun yüzyıllardır "cahil cesareti" dediÄŸi ÅŸeydir aslında. Teorileri özetle, "cehalet, gerçek bilginin aksine, bireyin kendine olan güvenini artırır" der. Metin çözme, araç kullanma, tenis oynama gibi çeÅŸitli alanlarda yapılan araÅŸtırmaların sonucunda ÅŸu bulgulara ulaşılmıştır:
-Niteliksiz insanlar ne ölçüde niteliksiz olduklarını fark edemezler. -Niteliksiz insanlar, niteliklerini abartma eÄŸilimindedir. -Niteliksiz insanlar, gerçekten nitelikli insanların niteliklerini görüp anlamaktan da acizdirler. -EÄŸer nitelikleri, belli bir eÄŸitimle artırılırsa, aynı niteliksiz insanlar, niteliksizliklerini n farkına varmaya baÅŸlarlar.
DeÄŸerlendirme zaafı: Ä°ki uzman daha sonra, bu teorilerini test etme fırsatı da buldular. Cornell Üniversitesi' nden 45 öÄŸrenciye bir test yaptılar, çeÅŸitli sorular sordular. Ardından öÄŸrencilerden "testin sonucunda ne kadar baÅŸarılı olacaklarını tahmin etmelerini" istediler. En baÅŸarısızların (yani sadece yüzde 10 ve daha az doÄŸru cevap verenlerin), testin yüzde 60'ına doÄŸru cevap verdiklerine, ayrıca iyi günlerinde olsalar yüzde 70'e ulaÅŸabileceklerine inandıkları ortaya çıktı. En iyilerin (yani en az yüzde 90 doÄŸru sonuç alanların) en alçakgönüllü denekler olduÄŸu (soruların yüzde 70'ine doÄŸru cevap verdiklerini düÅŸündükleri) görüldü. (Not: Dunning ve Kruger bu çalışmalarıyla 2000 yılında Nobel de kazandılar.)
Çalışan, kendi kapasitesini deÄŸerlendirmekten ve eksikliÄŸini teÅŸhis etmekten acizdir. Ama asıl vahim olan, bu "yetersizlik + haddini bilmeme" kokteylinin, mesleki açıdan, karşı koyulmaz bir itici güç oluÅŸturması. Kariyer açısından bir eksiyken, artıya dönüÅŸmesi. Ä°ÅŸinde çok iyi olduÄŸuna yürekten inanan "yetersiz", kendini ve yaptıklarını övmekten, her iÅŸte öne çıkmaktan ve haddi olmayan görevlere talip olmaktan en küçük bir rahatsızlık duymayacaktır. Aksine bunu bir "hak" olarak görecektir. "Uyanıklık" bilecektir. Bu arada, gerçekten bilgili ve yetenekli insanlar ise çalışma hayatında "fazla alçakgönüllü" davranarak kendilerine haksızlık edecekler, öne çıkmayacaklar, yüksek görevlere kendiliklerinden talip olmayacaklar, kıymetlerinin bilinmesini bekleyecekler (ve bilinmeyince için için kırılacaklar ve kendilerini daha da geriye çekecekler) ve muhtemelen üstleri tarafından "ihtiras eksikliÄŸi" ile suçlanacaklardı r. Sonuçta, "kifayetsiz muhterisler" her zaman ve her yerde daha hızlı yükselecekler ve daha yukarılara çıkacaklardır. Etrafınıza bir bakın, uzmanlara hak vereceksiniz.
Sadece kayıtlı kullanıcılar yorum yazabilirler. Lütfen hesabınıza giriş yapınız veya kayıt olunuz. Powered by AkoComment 2.0! |