Kara günün en karası SOMA’da,
Üç yüz canı yaktı kömür karası.
Vicdanlar kanıyor, ruhlar komada,
Hayata dur dedi ömür karası.

                                    Selahattin ÇEKMEGÄ°L
Açıldı çiçek gibi, ÅŸimdiden Malatya’mız. 
Nerede güllerimiz, nerede papatyamız? 
  
Aklın paraÅŸütünde, çiçek açan kitaplar; 
Fikir sahiplerinde, eksilmeyen hitaplar. 

                                        MADENDE(*)

                              Geroge ORWELL

                              Türkçeye Çeviren: M. Selami ÇEKMEGÄ°L
Chesterton'un deyimiyle medeniyetimiz, eÄŸer düÅŸünülürse, tamamen kömür üzerine kurulmuÅŸtur. Bizi hayatta tutan ve Makine yapan makinaların hepsi, doÄŸrudan ya da dolaylı olarak kömüre bağımlıdır. Batı dünyasının metabolizmasında kömür madencisi önem itibariyle toprağı süren adamdan hemen sonra gelir. O, omuzlarında mümkün olan hemen her ÅŸeyi taşıyan bir heykel gibidir. Bu sebepten, eÄŸer elinize fırsat geçirir de zahmetine katlanırsanız, madenden kömür çıkarma ameliyesi seyretmeye deÄŸer.

                                    Bilal SÜRGEÇ

Siyasetle uÄŸraÅŸmak isteyen ve ilgi duyan her öÄŸrencime Ahmet Cevdet PaÅŸayı okumalarını tavsiye ediyorum. Bir yıl boyunca ondan okuduklarımı genç siyasilere istikballerine  bir ön hazırlık olsun diye -facebook-dan sunmaya çalışacağım. O hem çok deÄŸerli bir devlet ve hukuk adamı, hem de çok iyi yetiÅŸmiÅŸ bir tarihçi ve sosyoloÄŸudur. Onun yaÅŸadığı dönemdeki meseleler günümüzde de devam etmektedir. Bugün ondan sunmak istediÄŸim görüÅŸler "Kanun ve Anayasa"  ile ilgili:

"Hal ve zamanın yaptığını kimse yapamaz. Devletler için önceden hazırlanmış ıslahat reçeteleri yoktur.Tarih karşısında direniÅŸ bir baÅŸka tabirle ÅŸuursuz bir muhafazakarlık intihardır."

                                                                                   Vahid GönüldaÅŸ 

    Dergiler var fikir oymağı, dergiler var heyecan kaynağı. Kimi dergiler sanatı vasıta olarak kullanır; kimi dergiler sanatı gaye yaparak oyalanır. Bazı dergiler politika yapar; pek çok dergilerse siyasetten, çok yüzlülük anlar; kaçar.

     Aslında dergi –efradını camî, aÄŸyarını mani oluÅŸuna uygun adıyla mecmua– bir mekteptir.

     DoÄŸru düÅŸünmesini bilenin dergisi bir ekol olabilmelidir: ya da bir ekol olabilme yolunda bulunmalıdır.

      Büyük DoÄŸu 1943’lerde baÅŸlamış ve Necip Fazıl Kısakürek gibi güçlü bir kalemin ölümüne, günümüze kadar sürebilmiÅŸtir. Çeyrek asrı aÅŸan bir dönem içerisinde hangi fikir, hangi tıp bir dergi manzarası arz etmiÅŸ; hangi merhalelerden geçerek davasına yol aramıştır? Bu suallere cevap aramadan önce, hemen söyleyelim ki, hamle hamle sıçrayan ve aksayan yönleriyle de olsa, saÄŸda solda bu çapta bir mecmua; genç heyecanları besleyip beraberinde eÄŸiten bir dergi görememiÅŸizdir.

                                                                                      

Vahid GÖNÜLDAÅž 

     Gerçekten de yol bizimkidir. Yolumuzda yürüyüÅŸ tarzı ve mesafe alış hızımız da bizim olmalıydı. BaÅŸkalarının adımlarına, dışımızdakilerin ardına düÅŸmekten uzak durmalıydık. Ä°nanmış insana da bu yakışırdı.

      Aslında insanı diÄŸer yaratılmışlardan ayıran yolu–yordamı olmaktı. Ä°nsana yakışan bir davası olmak; iddiasız bulunmamak deÄŸil midir? Kurtlar, kuzular, kuÅŸlar gibi sevk-i tabiilerinin yolunda bulunanlar, yeryüzünün halifeleri olarak yaratılan ademoÄŸullarının eÅŸi olamazdı. Bu hususiyetten olsa gerek, “sabi – sibyân”  bunak olmayan her insanı –hak veya batıl– bir iddia ile buluruz.
     

                                                                      Vahid  GönüldaÅŸ 

    Daha sonraları “GönüldaÅŸ” diyeceÄŸi bir beraberliÄŸe Necip Fazıl, iÅŸte yukarda görüldüÄŸü gibi “ArkadaÅŸ” diye sesleniyordu. Bu vurgulu çaÄŸrılar arasında günlük politika ile de uÄŸraÅŸmaktan geri durmuyordu. 1950 öncesi bakanları kalemine doluyor; mason, komünist ve inanışlarına ters düÅŸen kim varsa hepsine birden cephe alıyor, vuruyor vuruyordu.

     Tabii cevabını da alıyor, ancak yılmıyordu. Sekiz sayfalık, kemiyet olarak zayıf fakat vurucu kalem olarak kuvvetli Büyük DoÄŸu’suyla bir ÅŸeyler yapmak için çırpınıp duruyordu. Onun bu yeni oluÅŸan doÄŸrultudan eski muhiti tedirgin ve ÅŸaÅŸkın, sonradan  kendisine “süper mürÅŸit” diyecekleri bu eski dostlarına ne diyeceklerini bilemiyorlardı. Yeni girdiÄŸi muhit ise böylesine güçlü bir kalemin kendilerinden yana olduÄŸunu gördükçe seviniyor, fakat onun eski halini bilenlerin tezvirleriyle de güvensiz bulunuyorlardı. Necip Fazıl’sa bütün bunları elinin tersiyle siliyor, yöneldiÄŸi yolda hızlı adımlarla mesafe almanın gereÄŸi neyse onu yapıyordu.

                                                                Vahid GÖNÜLDAÅž
    Necip Fazıl’ın << bizim neslimiz >> dediÄŸi, 1950lerin inanmış gençleriydi. Aslında kendisi de o günlerde genç sayılırdı. Kırk beÅŸ yaÅŸlarında bulunuyordu. Dayanmak istediÄŸi genç nesli, Ä°stanbul’dan çok Anadolu’da bulmuÅŸ oluyordu. Bilhassa Malatya; Malatya’ lı genç müminler Büyük DoÄŸu’nun görmek istediÄŸi heyecanlarla kaynıyordu. Necip Fazıl’ın bizzat kendisi de bu gençliÄŸe sahip çıkmıştı. Her seferinde, bazı gençlerin, bir << Tanışma Çayı >> münasebetiyle camekanlara astıkları yakışıksız bir ilan büyük doÄŸucuları ve sevenlerini kızdırmıştı. B.D müdürünün imzasıyla bir yazı kaleme alınmıştı. Orada Malatya’lı genci << tenzih ederiz >>, << Malatya gibi, pek sevdiÄŸimiz, her bakımdan pek kuvvetli olduÄŸumuz, en saf ve temiz Anadolu köÅŸelerinden birine mensup bulunduklarını iddia eden bazı gençlerin bu hareketinden, anaları, baları ve öz hemÅŸerileri kadar üzüldüÄŸümüzü kaydetmeliyiz ! Hele kendilerine, bizzat temiz ve afif Malatya’nın…>> diye devam ediyordu bu yazı. (II.sayı, yıl : 1949 Aralık )